Efece Haber Gazetesi

Kilis Yardımlaşma derneği

Sevgisiz dostluk olmaz!

Devamı

Türkiye'nin tek buz müzesi binlerce ziyaretçi ağırladı

14 MAYIS'TAKİ SEÇİMLER İÇİN 6 ADIMDA OY

KULLANMA REHBERİ

DEVAMI

magazin

NEVİN BALTA'NIN SON
KİTABI YAYINLANDI

Devamı

CACA OYUNU CADDEBOSTAN KÜLTÜR MERKEZİ'NDE

Milli Eğitim Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Temel ile Röportaj

Klasik Türk müziği sanatçısı, icracı ve bestekar, Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca, vefatının birinci yılında yad ediliyor.

KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI FİLM ARŞİVİ

AKPINAR Temmuz 2017 Sayısı

AKPINAR Mart 2017 Sayısı

Bir insanlık dersi...

Orhan SELEN

Devamı

Hava Durumu Bilgileri

Döviz Kurları

Anket

Anket Seçilmemiş
Diğer Anketler

Ziyaretçiler

Toplam Ziyaretçi : 29911110

Bugün Ziyaretçi : 2061

Aktif Ziyaretçiler : 2061

İlk Kadın Milletvekillerimiz

"Dünya yüzünde gördüğümüz her şey kadının eseridir.

Toplumda ki başarısızlığın sebebi, kadınlarımıza karşı gösterdiğimiz ihmal ve kusurdan doğmaktadır. (1923)

Medeniyet yolunda yürümek ve muvaffak olmak şart-ı hayatidir" diyen Atatürk bu amaçla devlet ve toplum hayatında kökten değişiklikler inkılaplar yapmıştır.

1-Siyasi alanda

2-Toplumsal yaşayışın düzenlenmesi

3-Hukuk alanında

4-Eğitim ve kültür alanında

Yapılan devrimler ile sosyal hayatın ihtiyaçlarına günün şartlarına göre topluma ve devlet hayatına şekil ve düzen getirilmiştir.

Toplamsal yaşayışın düzenlenmesi içinde ki 10. Madde Kadınların medeni ve siyasi haklara kavuşmasını kapsar.

a) Medeni Kanun’la sağlanan haklar

b) Belediye seçimlerinde kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanıyan kanunun kabulü ( 3 Nisan 1930)

c) Anayasa’da yapılan değişiklikle, kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkının tanınması ( 5 Aralık 1934)

5 Aralık 1934 de Parlemento’nun kapısı kadınlara açılmıştır. Türk kadınlar Birliği seçme ve seçilme hakkının verilişini, Sultanahmet’te düzenlediği mitingin ardından; Beyazıt’tan Taksim’e kadar sürdürdüğü yürüyüşle kutlamıştır.

TBMM 5. Dönem seçimleri 8 Şubat 1935 de yapılır. 5aralık 1935 günü seçilen 17 kadın meclis de yerlerini alırlar. 18. Milletvekili ara seçimle gelir.

1. sıra: soldan sağa: Mebrure Gönenç (Afyon), Hatı Çırpan (Ankara), Türkan Örs Baştuğ (Antalya), Sabiha Gökçül Erbay (Balıkesir), Şekibe İnsel (Bursa), Hatice Özgener (Çankırı); 2. sıra soldan sağa : Huriye Öniz Baha (Diyarbakır), Fatma Memik (Edirne), Nakiye Elgün (Erzurum), Fakihe Öymen (Ankara), Benal Nevzat İştar Arıman (İzmir), Ferruh Güpgüp (Kayseri); 3. sıra: soldan sağa: Bahire Bediş Morova Aydilek (Konya), Mihri Pektaş (Malatya), Meliha Ulaş (Samsun), Fatma Esma Nayman (Seyhan), Sabiha Görkey (Sivas), Seniha Hızal (Trabzon).

	Kadınların ilk kez oy kullandığı TBMM 5. Dönem seçimleri 8 Şubat 1935'te yapıldı ve 17 kadın milletvekili ilk kez meclise girdi. Ara seçimlerde bu sayı 18'e ulaştı . İlk Kadın Milletvekilleri: Mebrure Gönenç - Afyonkarahisar Sabiha Gökçül Erbay - Balıkesir Şekibe İnsel - Bursa Huriye Öniz Baha - Diyarbakır Dr.Fatma Memik - Edirne Nakiye Elgün - Erzurum Fakihe Öymen - İstanbul Hatı Çırpan (Satı Kadın) - Ankara Ferruh Güpgüp - Kayseri Bahire Bediş Morova - Konya Mihri Pektaş - Malatya Meliha Ulaş - Samsun Fatma Esma Nayman - Seyhan Sabiha Görkey - Sivas Seniha Hızal - Trabzon Benal Nevzat Arıman - İzmir Türkan Örs Baştuğ - Antalya Hatice Özgener - Çankırı (Ara seçimle)
	1- MEBRURE GÖNENÇ (1900-1981) Afyonkarahisar Istanbul'da doğmuş, Arnavutköy Amerikan Kolejinden mezun olmuştur. Fransızca ve İngilizce dillerini bilen Gönenç, Çamlıca Kız Lisesi ve Üsküdar Amerikan Kolejinde dil eğitimi vermiştir. Adana'da belediyeye seçilen ilk kadın meclis üyesidir. Seçimden önce CHF Mersin Belediye üyeliği yapıyordu. Bir Dönem milletvekilliği yapmıştır.
	2- SATI ÇIRPAN (1890-?) Ankara Kızılcahamam Kazan'da doğmuş, Sakarya harbinde malül olmuş, gazi asker eşi idi. Tarımla uğraşırdı. Kazan köyü muhtarı iken Atatürk'e ayran ikram ettiği bir sırada 'Benim doğum tarihim Samsun'a çıktığınız gündür, ondan önce yaşamıyordum ki ' demiş; Atatürk'ün vekil listesinde yerini almıştır. Türkiye'nin ilk kadın Muhtarıdır. 'Biz Kadınlar Cumhuriyet meşalesini her alanda taşıyacağız ' demiş ve ilk kadın milletvekilleri arasına adını yazdırarak meşalesinin ışığını gelecek kuşaklara iletmiştir. Özel eğitim almış, bir dönem milletvekilliği yapmıştır.
	3- TÜRKAN ÖRS BAŞBUĞ (1900-1975) Antalya Istanbul, Üsküdar'da doğmuş, Darülfünun'un Felsefe Şubesi mezunudur.Fransızca biliyordu, uzmanlığını felsefe-sosyoloji alanında yapmıştır.Feyziati Lisesi kız kısmında ve Üsküdar Kız Lisesinde müdür olarak görev almıştır. İki dönem milletvekilliği yapmıştır.
	4- SABİHA GÖKÇÜL ERBAY (1900-1998) Balıkesir Ayşe Sabiha Gökçül Erbay Bergama doğumludur. Istanbul Kız Muallim mektebinde ve Yüksek Kız Muallimin hazırlık bölümünde okumuştur. İzmir Kız Muallim mektebinde Edebiyat öğretmenliği ve müdürlük yapmıştır. Adana Lisesi ve Istanbul Erenköy Kız Lisesinde de öğretmenlik yapan Gökçül, 5.dönemde Balıkesir, 6. ve 7. dönemde ise Samsun Milletvekilliği yapmıştır. TBMM Divanı Katip üyeliğinde bulunmuş, 31 Ağustos 1998 de Istanbul'da hayata veda etmiştir. 5- ŞEKİBE İNSEL (1886-1970) Bursa Ayşe Şekibe İnsel Istanbul doğumludur. Ortaokul mezunu olup Almanca bilirdi, seçim öncesi İnegöl'de tarım ile uğraşıyordu. Politik yaşamını devam ettiremedi. 6- HATİCE ÖZGENER (1865-1940) Çankırı Selanik doğumludur. Rüşdiye ve hususi eğitim görmüştür. Rumca biliyordu.Milletvekili seçilmeden önce Darülleytam Müdürlüğünden emekli olmuş bir Maarifciydi. 21 Şubat 1940 da yaşamını yitirdi. Hatice Özgener 1936 ara seçimlerinde Parlemanto'ya girmiş ve 18. kadın milletvekilimiz olmuştur. 7- HURİYE ÖNİZ BAHA ( 1887-1950) Diyarbakır Istanbul doğumludur. Londra Üniversitesi kadın kısmında Betford Kolej'de Pedagoji eğitimi görmüştür. İngilizce bilen Öniz Istanbul Kız Muallim Mektebi ile İnos İdadisinde Pedagoji ve uygulama ile ev idaresi derslerini okutmuştur. Balkan Harbi'nden sonra muhacirlere açılan kurslarda ders vermiş, Hilal-i Ahmer'in açtığı kurslara devam edip gönüllü hastabakıcı olmuştur. Yeniköy Rum Mektebinde Türkçe öğretenliği yapmaktaydı. 8- Dr.FATMA MEMİK (1903-1991) Edirne Safranbolu doğumludur. İlköğretimine orada başlamış, 8 yaşında Istanbul'a gelerek Beyazıt İnas Numune Mektebi sonrasında Bezmi alem Valide Sultan Mektebi'ni okuyup Tıbbıye'ye girmiştir. 1929 da Tıbbıye'den birincilikle mezun olmuş; Guraba hastanesinde Dahiliye Uzmanı olarak çalışmıştır. Poliklinik Şefi iken milletvekili seçilmiş, 5-6-7. dönemlerde Edirne milletvekilliği görevini yürütmüştür. 9- NAKİYE ELGUN (1882-?) Erzurum Istanbul'da doğmuştur. Kız Muallim Mektebi mezunudur. Ülkemizin en eski eğitimcilerindendir. Istanbul Kız Lisesi müdürü iken 1930 da Istanbul Şehir Meclisi'ne ilk kadın üye olarak seçilmiştir.Daimi Encümende üye olarak kalmış, 3 dönem Erzurum'dan milletvekili olmuştur. 10- FAKİHE ÖYMEN (1900-1963) Istanbul İşkodra doğumludur. Fransızca bilen Öymen Darülfünun Coğrafya bölümünden mezundur. Maarif ve Coğrafya uzmanıydı. Bursa Kız Muallim Mektebinde tarih-coğrafya öğretmenliği ve Bursa Kız Lisesinde müdürlük yaptı. 5-6-7. dönem Istanbul, 8. dönem Ankara'dan milletvekili olmuştur. 6 Nisan 1963 de hayatını kaybetti. 11- BENAL ARIMAN (1903-1990) İzmir Benal Nevzat İstar Arıman seçme ve seçilme hakkını kullanan ilk kadın milletvekilimizdir.İzmir doğumludur. Gazeteci şair Tevfik Nevzat Bey'in kızıdır. 1921 Paris Sorbon Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümü mezunudur. CHF (Halk Parti) de Vilayet Heyeti üyeliği, Hilaliahmer ve Himaye-i etfal de faaliyetler de bulunmuş, Fransızca ve Rumca dillerini bilirdi. 5-6-7. ve 8. dönem 16 yıl süreyle milletvekilliği yapmıştır. Yıllık izinlerini kullanarak hamileliğini gizlemiş ve doğumunu sessizce yapmıştır. Sosyoloji ve edebiyat alanında uzmandı. 12- FERRUH GÜPGÜP (1891-1951) Kayseri Kayseri doğumludur. Ahmet Mithat Bey ile Hususi Hanımın kızıdır. Biçki-dikişle ilgilenir, Arapca bilirdi. Kayseri CHF Vilayet İdare Heyeti ile Belediye Meclis üyeliğinde bulunmuştur. İlk kadın vekillerimiz arasına girmiştir. 18 Nisan 1951 de hayata veda etmiştir. 13- BAHİRE BEDİŞ MOROVA (1897-?) Konya Bosna doğumludur. Bolu Orta Mektep mezunu olup, Bolu Kız Sanat Okulunda resim öğretmenliği yapmıştır. Milletvekili seçilmeden önce Bolu Belediyesi Meclis üyesiydi. 5. dönem vekillerimizdendir. 14- MİHRİ BEKTAŞ (1895-1979) Malatya Mihri İffet Bektaş Bursa doğumludur. Amerikan Kız kolejinden mezun olmuş, Fransızca ve İngilizce bilirdi. Robert Kolej'de İngilizce öğretmenliği yapmıştır. CHF Kütüphane Encümenliğine seçilmiştir. 5-6-7. dönem Malatya milletvekilliği yapmış, 4 Temmuz 1979 da hayata veda etmiştir. 15- MELİHA ULAŞ (1901-1941) Samsun Ayşe Meliha Ulaş Ekeman Sinop'ta doğmuştur. Darülfünunun (Istanbul Üniversitesi) Edebiyat Şubesi mezunudur. Fransızca ve İngilizce bilirdi. Istanbul Kandilli Lisesi'nde Edebiyat öğretmenliği; 5 yıl Erzurum Kız Muallim Mektebi'nde , müdürlük ve Edebiyat öğretmenliği; Samsun Lisesi'nde Edebiyat öğretmenliği yaptı. 5 ve 6. dönem Samsun Milletvekili oldu. Samsun ilinin ilk kadın vekilidir, ardından Samsun üç kadın vekil daha çıkarmıştır. 17 Temmuz 1941 de vefat etmiştir.

Harika ÖREN (Efece Haber)

Ekleyen: Efe'ce Haber Gazetesi

Ekleme Tarihi: 5.12.2011

İzlenme:

Yazdır:Yazdır


Eklenen Yorumlar

Bu Konuda En Çok Okunan Yazılar
	TBMM 23. Dönem Kadın Milletvekilleri Türkiye Büyük Millet Meclisi 23. Dönem Kadın Milletvekilleri
	Efe'ce Haber Gazetesi [ 8.2.2009 ] Devamı

	Alevi kavgası! AKP ile CHP arasında yaşanan Dersim kavgası iki partinin genel başkanlarının yaptıkları açıklamalarla yeni bir boyut kazandı. Siyasette şimdi de Alevi kavgası başladı.
	Efe'ce Haber Gazetesi [ 2.12.2009 ] Devamı

	Volkan Abi Trabzon CHP il başkanı seçildi Trabzon (Efece Haber) - Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Trabzon İl Kongresi yapıldı. İki adayın yarıştığı seçimlerde Trabzon Belediyesi eski Başkanı Volkan Canalioğlu CHP il başkanı seçilidi.
	Efe'ce Haber Gazetesi [ 27.3.2010 ] Devamı