İnsan beyni, Türkçeyi anlamak için öbür dillere göre iki kat fazla çalışıyor...
Diyelim ki Çinceyi, İngilizceyi, Almancayı, Japoncayı daha kolay anlıyor da Türkçe oldu mu bir misli fazla efor harcıyor...
Bu ODTÜ bilim adamları tarafından saptandı ve geçen hafta açıklandı...
*
Bunun nedeni; Türkçede fiil cümlenin sonunda...
Cümlenin başını alan beyin, öbür dillerden farklı olarak sonunu bekliyor ki; ne olduğunu ya da ne olacağını anlasın...
Eeee...
Öbürü lafı iki saat dolandırıyor...
Daha “Ben de ne yaptım biliyor musun”da...
*
Sona geldiğinde, beyin cümlenin başını kaçırmamışsa...
Zaten anladı...
Yok eğer başını kaçırmışsa, o zaman beyin zaten başa dönüp soruyor:
“Nasıl yani?..”
*
Demek ki fiil cümlenin sonunda olduğu için, haliyle bir gecikme oluyor...
*
Mesela 1980 Anayasası’nın “darbe anayasası” olduğunu, o anayasayı 30 sene kullandıktan sonra anladı Türkiye...
Beynin kaç tur attığını düşünün...
30 sene sonra yine anladı ki:
“Kenan Evren darbeci...”
Ve asmaya kalktılar...
*
Dersim’in “katliam” olduğunu?..
72 sene sonra...
Maraş, Çorum kıyımı 33 yıl...
Sivas katliamı 18 yıldan sonra gündeme geldi...
Susurluk...
Daha önceki gün ceset arıyorlardı, ama koydukları yeri unuttu...
*
Genelde yıllar sonra aslında ne olduğunu anlıyor kafa...
Ki her gazetede aşağı yukarı bir “2002 öncesi katliam tefrikası” var şu sıralar...
Yeni yeni...
*
Peki...
Bugünlerde içeride ve dışarıda Türkiye’nin başına gelenleri niye görmüyorlar?..
Niçin hâlâ anlamadı beyin?..
Beyin sahibinin genelde başına neyin geldiğini iş işten geçtikten sonra anlaması ve sızlanması ondan mı:
“Elim kırılsaydı da...”
Asıl fiil sonda çünkü...