Çanakkale Savaşları, 1. Dünya Savaşı’nın seyrini değiştiren, Türk’ün gücünü dünyaya bir daha duyuran, tarihe “Çanakkale Geçilmez!” sözünü yazdıran büyük bir destandır.
1915 Çanakkale, Türkiye Cumhuriyeti’nin önsözüdür…
253.000 askerimizin şehit olduğu bu savaşlar sonucunda, düşman donanmaları ağır kayıplar vererek geri çekilmişlerdir. Çanakkale Savaşlarının denizle ilgili bölümü, 18 Mart 1915 tarihinde, düşman gemilerinin geri çekilmeleriyle sonuçlanmıştır. Bu nedenle, her 18 Mart gününde Çanakkale Savaşlarını anmaktayız.
Tarihin en muhteşem kahramanlık destanlarından birini, Çanakkale’de 57. Piyade Alayımız yazmıştır. Atatürk’ün izinde, Türk Milletinin emrinde olan, Türk Silahlı Kuvvetlerimize sahip çıkmamız gerektiği bu günlerde, Dünya Askerlik Tarihi’nin en Kahraman Birliği olan 57. Piyade Alayımızdan bahsetmek istiyorum.
57. Piyade Alayı, Çanakkale Boğazı’nı savunmak için merkezi Gelibolu’da olmak üzere kurulan 5. Ordu’nun 19. İhtiyat Tümenimizin bir alayıdır. Çanakkale’de kara savaşları başladığında, Arıburnu mevkiinde karaya çıkan Anzak Kolordusu’nu karşılayan ilk iki alayımızdan biridir.
19. Tümen Komutanı Mustafa Kemal, 57. Alay komutanı ise Hüseyin Avni’dir.
Çanakkale’yi denizden geçemeyen itilaf devletlerinin 25 Nisan 1915 günü Gelibolu yarımadasına ve Kumkale’ye asker çıkarmalarıyla, Çanakkale Kara savaşları başlamıştır.
25-26 Nisan 1915 tarihlerinde Arıburnu’nda karaya çıkıp Conkbayırı’nda ilerleyen çıkarma kuvvetleri, 19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal’in 25 Nisan günü verdiği;
“Ben size taarruz emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler ve komutanlar geçebilir” emrini uygulayan Türk Birliklerince durduruldu.
Bu birliklerden birisi 57. Piyade Alayı idi.. Mermileri bittikten sonra elleriyle ve süngüleriyle gırtlak gırtlağa savaşan bu alayımızın başta komutanları olmak üzere, 628 kişilik mevcudunun tamamı 25-28 Nisan 1915 tarihleri arasında şehit düşmüştür.
Onlar Türk Milleti adına komutanlarından şehit olma emrini aldıktan sonra ölüme koşan ve vatan müdafaası için emri tereddütsüz yerine getiren, dünyada eşi emsali görülmemiş tek askeri birliktir. Onlar ki tereddütsüz ölümü kucaklarken, çocuklarının ve torunlarının geleceğini görmüşlerdi.
Bugün Türk Milletinin vatanında huzur içinde yaşama sebebinin, kendilerinin olacakları bilincindeydiler. Çünkü onlar savaşırken dönmeyi düşünmediler.
Çanakkale Savaşı’nda Alay komutanından son erine kadar şehit olan 57. Piyade Alayı’nın sancağı, bugün Avusturalya’nın Melburn Müzesi’nde.
Müzenin bir vitrinde sergilenmekte olan 57. Piyade Alayının sancağının altındaki plakette şunlar yazılıdır:
“Bu alay sancağı, Gelibolu savaş alanından getirilmiş, ama esir edilememiştir. Çünkü Türk
Ordusu’nun geleneklerine göre, bir alayın sancağı, alayın son eri ölmeden teslim alınamaz. Bu sancak, sonuncu muhafızında altında ölü olarak yattığı bir ağacın dalında, asılı olarak bulunmuştur. Kahramanlık timsali olarak karşınızda duran bu sancağı selamlamadan geçmeyin.”
57. Piyade Alayı, şunu iyi biliyordu;
Ölümden korkan her gün ölür.
İşgalden korkan işgalden kurtulmaz.
Türk’e kefen biçilmez…
Çanakkale geçilmez.
Esir olmaktansa, vatanı için ölümü göze aldılar. İşte onları sonsuza kadar kahraman yapan da bu bilinçti.
Çanakkale, Türkiye Cumhuriyeti’nin önsözüdür… Çanakkale bir destandır… Ruhları şad olsun.
|