Sevgili okurlarım, dün akşam bir televizyon kanalı sokaktaki vatandaşa Cumhurbaşkanlarımızın adlarını sordu. Vatandaş bir haber, Cumhurbaşkanın adını bilmiyor. İlk Cumhurbaşkanımız kim sorusuna ise, bir kişi Atatürk diyebildi. Sonuç oldukça üzücü ve düşündürücü… Cumhurbaşkanlarımızı hatırlayalım!
87. Yıllık Cumhuriyetimiz süresince, altısı asker, beşi sivil 11 Cumhurbaşkanımız oldu. Atatürk, İsmet İnönü, Celal Bayar, Cemal Gürsel, Cevdet Sunay, Fahri Korutürk, Kenan Evren, Turgut Özal, Süleyman Demirel, Ahmet Necdet Sezer ve Abdullah Gül. 10’u da halk çocuğu...
Cumhurbaşkanlarımızın yedisi öldü, dördü halen hayattadır. En uzun süre Cumhurbaşkanlığında kalan Atatürk’tür. En genç yaşta kaybettiğimiz ise yine o.
Atatürk’ün Cumhurbaşkanlığına seçilmeden önce üç defa Büyük Millet Meclisi Başkanlığı yapmış olduğunu da hesaba katarsak, süresi 18 yıla ulaşmaktadır.
Süvari subayı olarak ordu saflarına katılan Atatürk’ün aile kökleri bakımından diğer Cumhurbaşkanlarıyla hayli benzerlikleri vardır. Türkiye Cumhuriyeti’nin bütün Cumhurbaşkanları ya memur ailelerinden gelmedir, ya da maddi bakımdan orta halliden daha alt seviyede ki çevrelere mensup halk çocuklarıdır.
Atatürk’ün babası Ali Rıza Efendi küçük bir iş adamı idi. Daha sonra gümrük muhafaza memurluğuna girmiştir. Babasını kaybettikten sonra, bir süre dayısının çiftliğinde çalışmak zorunda kalması, Mustafa Kemal’in hayli yoksulluk çektiğini gösterir.
Atatürk, İsmet İnönü ve Mahmut Celal Bayar’ın hem İttihat ve Terakkiye, hem de Anadolu İhtilali’ne katılmak bakımından birbirlerine benzer tarafları vardır.
4’üncü, 5’inci ve 6’ıncı Cumhurbaşkanlarımız ( Cemal Gürsel, Cevdet Sunay ve Fahri Korutürk’ün) meslekleri dışında ki benzerliklerine gelince: 27 Mayıs’ta hepsini aynı cephede buluruz.
Bunun dışında, Cumhurbaşkanlarımızdan 7’si, millet hakimiyet prensibini benimsediği halde, başında veya arada ihtilal ile ilgilenmiştir. 3’üncü ve 5’inci Cumhurbaşkanlarımızın benzer tarafları da babalarının din görevlisi oluşudur. Celal Bayar’ın babası Gemlik’te müftülük yapmıştır. Cevdet Sunay’ın babası da Alay Müftülüğü görevinde bulunmuştur.
Altısı asker olan Cumhurbaşkanlarımızdan, 5’i karacı, 1’i denizcidir. Beş karacıdan İsmet İnönü, Cemal Gürsel ve Cevdet Sunay topçudur.
Atatürk ve Süleyman Demirel’in dışında ki bütün Cumhurbaşkanlarımız çocuk sahibi olmuşlardır.
1’inci,2’inci, 3’üncü ve 10’uncu Cumhurbaşkanlarımızın ikişer adı vardır. Mustafa kemal, Mustafa İsmet, Mahmut Celal ve Ahmet Necdet…
Atatürk’ten sonra en uzun süre Cumhurbaşkanlığı yapan İsmet İnönü’dür. (12 yıl), ondan sonra Celal Bayar (10 yıl), Cemal Gürsel’in devlet başkanlığı 6 yıl, Cevdet Sunay’ın ki ise7 yıl sürmüştür.
Cumhurbaşkanlarımızdan üçü idama mahkûm edilmişti. Atatürk ve İsmet İnönü, Anadolu ihtilali sırasında padişah tarafından, Celal Bayar ise, 27 Mayıs 1960 Devrim’inden sonra, Yassı Ada’da yargılanmış ve Yüksek Adalet Divanı kararıyla idama mahkûm edilmiştir.
Apayrı özellikleriyle birbirinden farklı yaradılışta olan bu 11 Cumhurbaşkanımızın belki tek ortak özellikleri vardır: Halk çocuğu olmak, varlıklı ailelerin, ya da rütbeli kimselerin çocukları olmamak ve devletin başına en küçük kademeden adım adım ilerleyerek yükselip gelmek.
Cumhuriyetimizle ve Cumhurbaşkanlarımızla iftihar ediyoruz.
|