Acentelik ilişkisi bir sözleşme ile kurulur.
Bu sözleşme açıkça herhangi bir şekle tabi kılınmamıştır.
Kanunda açıkça bir şekil şartı öngörülmemiş ise taraflar diledikleri şekilde sözleşme yapılabilir.
Acentelik sözleşmesi, TTK’da bir geçerlik şartına tabi tutulmadığına göre; yazılı ya da sözlü olarak hatta açık veya örtülü iradelerin uyuşması ile yapılabilecektir.
Ancak sözleşme yapma yetkisi haiz acentelerin, acentelik sözleşmesi yazılı olarak yapılmamış ise acentenin sözleşme yapma yetkisine ilişkin beyanın yazılı olarak verilmesi gereklidir.
Yetkilendirme belgesinin ayrıca ticaret siciline tescil ve sicil gazetesinde ilan edilmelidir. TTK md. 107/2 gereği, tescil ve ilanın acente tarafından yaptırılması mecburidir.
Buna karşılık bir kısım görüş sözleşme yapma yetkisi haiz acente mevzu bahis olduğunda acentelik sözleşmesinin yazılı yapılması gerektiğini TTK md. 107/1 lafzına dayanarak ileri sürmektedir.
Yetkilendirme, yazılı şekilde düzenlenmiş bir acentelik sözleşmesi ile bu sözleşmenin
hükmü ya da eki olarak verilebileceği gibi bu sözleşmeden bağımsız olarak da verilebilir.
Bu nedenle sözleşme yapma yetkisi ile acentelik sıfatının doğumu birbiri ile sebep sonuç ilişkisi ile bağlı değildir.
Tescil ve ilanı gereken acentelik sözleşmesi değil, acenteye sözleşme yapma yetkisinin verildiğini açıklayan beyandır.
Acentelik sözleşmesinin yazılı şekilde yapılması bir geçerlik şartı değil olsa olsa ispat kolaylığı olarak nitelendirilebilir.
Sözleşme serbestisi prensibi temelde acentelik sözleşmeleri için de geçerlidir.
Sözleşmesel düzenlemelerin bulunmaması halinde, YTTK’nin acentelik sözleşmesine ilişkin maddeleri uygulanacaktır.
Acentelik sözleşmesi, YTTK’nın ilk metninde, ikinci ve yasalaşan metinlerinde şekle tabi tutulmamıştır.
Yazılı olarak beyan edilmesi veya tescil edilmesi gereken hususlar ayrıca belirtilmiştir.
YTTK’da da özel kural ile şekil şartı getirilmediğinden, acentelik sözleşmeleri sözlü olarak da yapılabilir.
Bu nedenle kanun koyucunun acentelik sözleşmesinin, şekil şartına tabi olmasını, arzu etmediği söylenebilecektir.
Av.Özlem Ağca agcahukuk@gmail.com
03122447535
|