1841 yılında, Üsküdar'da doğan Şeker Ahmet Paşa'nın gerçek adı Ahmet Ali'dir. Çocukluk hayatını İstanbul'da geçiren Ahmet Paşa, 1885 yılında tıp eğitimi görmek için başladığı Tıbbiye Mektebi'ndeki tahsilini yarıda bırakarak Harbiye Mektebi'ne geçti.
Tıbbiye yıllarında başladığı ve Harbiye'de de devam ettirdiği resim hayatı, Sultan Abdülaziz'in dikkatini çekmesini sağladı. 1863 yılında, bizzat sultan tarafından Paris'e, resim eğitimi almaya gönderildi. Paris'te, Boulanger ve Gerome atölyelerinde çalıştığı zaman diliminde, Corot, Coubert ve Daubigny gibi ünlü ressamlardan etkilenen Ahmet Paşa, 1869 yılında, Paris'te açtığı ve yağlıboya çalışmalarının yanı sıra Abdülaziz'in karakalem bir portresini de içeren sergi ile birlikte mezun oldu.
Fransız-Alman harbinin başlaması ile birlikte Fransa'da kalmak için sebebi kalmayan Ahmet Paşa, 1871 yılında Osmanlı'ya geri döndü. İstanbul'da, Tıbbiye Mektebi'nde resim öğretmenliği görevine atandığı bu yıllarda, karakteristik özelliklerinden dolayı "Şeker" lakabı aldı. 27 Nisan 1873 yılında, resim öğretmeni olarak çalıştığı Bayazıt Zeyrek Kaptan-ı İbrahim Paşa Mektebi'ndeki öğrencileri ve çalışma arkadaşları ile birlikte Osmanlı'daki ilk resim sergisini açtı. O döneme kadar Osmanlı'da dinsel motiflerden öteye gitmemiş olan resim sanatının ilk Batı'laşma örneklerinden birisi olan bu sergi ile birlikte modern resim sanatı ve akımları da Osmanlı'da başlamış oldu.
Padişahın da taktirini kazanmış olan Ahmet Paşa, ilk olarak padişah yaverliği görevine getirildi, bunu sırasıyla 1884’te Mirliva (Tuğgeneral), 1890’da da Ferik (Tümgeneral) rütbeleri izledi. Şeker Ahmet Paşa, resimlerinde doğa manzaraları, hayvan portreleri gibi konuları işlemiş, insan figürlerinden ise uzakta durmuştur. Asıl ustalığını gerçekleştirdiği alan olarak ise natürmort gösterilmektedir.
Türk tarihinde, kendi adına resim sergisi açmış olan ilk ressam olan Şeker Ahmet Paşa, natürmort ve manzara resimleri ile ünlüdür. Resim yeteneği nedeniyle bu okulda resim öğretmenliği yardımcılığına getirildi. Daha sonra okuldan ayrılarak Harbiye’ye geçti. Abdülaziz’in ilgisini çekince resim öğrenimi için Paris’e gönderildi (1864). Önce Mekteb-i Osmani’ye devam etti. Paris Güzel Sanatlar Akademisi’ne geçti ve G. Boulanger J. L. Gerome gibi öğretmenlerden dersler aldı. Paris Uluslararası Fuar sergisinde resimleri sergilendi (1867). Resimleri Salon’a kabul edildi (1869 1870) Abdülaziz Avrupa gezisi sırasında sergideki resimleri gördü ve Ahmet Ali’yi resim seçip almakla görevlendirdi. 1870’te Akademiyi bitiren Ahmet Ali Prix de Romeu kazanarak üç ay süreyle Roma’ya gönderildi. Yurda dönünce kolağası rütbesiyle Sultanahmet’teki Sanat Mektebi’ne resim öğretmeni olarak atandı (1871). Uzun hazırlık ve çalışmalardan sonra Sultanahmet'teki Mekteb-i Sanayi'de Türk ve yabancı ressamların eserlerinden oluşan bir resim sergisi açmayı başardı (27-Nisan-1873). Bu sergi Türkiye’de açılan ilk resim sergisiydi. İkinci sergiyi 1 Temmuz 1875’te Çemberlitaş'taki günümüzde Basın Müzesi binası Darülfünun'da salonunda açtı. Bu sergide kendi resimleri diğer Türk ressamların eserleri çoğunlukla Hıristiyan ve yabancı ressamların eserleri yer aldı. Şeker Ahmet Paşa Abdülaziz’in takdirini kazanarak padişah yaverliğine atandı. Bu görevi sırasında manzara resimlerinden uzaklaştı ve İstanbul Mercan'daki konağındaki işliğinde (atölye) natürmort çalışmaları yaptı. 1884’te Mirliva (Tuğgeneral) 1890’da da Ferik (Tümgeneral) rütbesine yükseldi.
Şeker Ahmet Paşa çağdaş Türk resim sanatı’nın temel taşlarından biri olarak değerlendirilmektedir. Peyzaj temasına yaptığı dünya çapındaki üslup katkısı sanatçının mekân derinliği ve atmosfer ilişkilerini yorumlayan duyarlığının ürünü olarak görünür. Şeker Ahmet Paşa’nın düzen anlayışına mal olan lirizm özgün bir şema geometrisiyle dengelenmektedir. Şeker Ahmet Paşa, 5 Mayıs 1907 yılında, İstanbul'da kalp krizi geçirerek hayata gözlerini yumdu. Cenazesi, Sokullu Mehmet Paşa Türbesi'ne defnedildi.
Önemli eserleri; Geyikli Peysaj, Bursa'da Bir Orman, Karpuzlu Natürmort, Kendi Portresi, Talim Yapan Erler
Resimlerinin önemli bir bölümü İstanbul ve Ankara Resim Heykel Müzeleri ile, Sakıp Sabancı Müzesi ve bazı özel koleksiyonlarda bulunmaktadır
|