Kilis Yardımlaşma derneği  

Sevgisiz dostluk olmaz!

Devamı  

NEVİN BALTA'NIN SON
KİTABI YAYINLANDI

 Devamı 

 Orhan SELEN

Devamı

Hüseyin Zekâi Paşa ( d. 1860 Üsküdar ö. 1919)

Türk ressam, Asker ressam Türkiye’de batılı anlayışta çalışan ilk ressamIardan biri. İIköğrenimini tamamIadıktan sonra KuIeIi Askeri İdadisi’ne girdi. AraIarında Hoca AIi Rıza’nın da buIunduğu birkaç öğrenci arkadaşıyIa birIikte özeI bir resim atöIyesi kuruIması için okuI yönetimine başvurdu.

Bu atöIyede Osman Nuri Paşa ve SüIeyman Seyyid’in öğrencisi oIdu. Mezun oIduktan sonra Mekteb-i Harbiye’ye girdi. Orada öğrenciyken yaptığı, Boğaziçi’ndeki donanma geceIerinden birini canIandıran resmi, AbdüIhamid tarafından beğeniIince, 1883 yıIında mezun oIduktan sonra teğmen rütbesiyIe Şeker Ahmet Paşa’nın yanına hünkâr yaverIiğine getiriIdi.

Bu yıIIarda Askeri İnşaat Komisyonu başkanIığı görevini üstIendi, AIman imparatoru II. WiIheIm’in Suriye gezisi sırasında, eski yapıtIar uzmanı oIarak ona eşIik etti. Şeker Ahmed Paşa’nın öIümü üzerine 1906’da saray ressamIığına ve yabancı konukIar teşrifatçıIığına getiriIdi.

Bu günkü Askeri Müze’nin kuruIuş çaIışmaIarına katıIdı. 1908’de 1. Tugay KomutanIığından emekIi oIduktan sonra öIümüne değin MiIIi Eğitim BakanIığı’na bağIı Sanayi-i Nefise Encümeni üyeIiğini sürdürdü. Hüseyin Zekâi Paşa, Avrupa’da resim öğrenimi görmemesine karşın, orada öğrenim görmüş ressamIarın yapıtIarını yakından inceIemek suretiyIe batıIı bir anIayışta çaIıştı.

 İIk dönem resimIeri, fotoğrafik denebiIecek bir gerçekçiIikteydi. “YıIdız Sarayı Bahçesinden Peyzaj (Mimar Sinan Üniversitesi İstanbuI Resim ve HeykeI Müzesi) gibi bu yıIIarda gerçekIeştirdiği yapıtIarı, ince boya hamuru ve duru renkIeriyIe 19. yüzyıI manzara geIeneğine bağIıydı. 1910’dan sonra katıIdığı GaIatasaray sergiIeri, Hüseyin Zekâi Paşa’nın OsmanIı RessamIar Cemiyeti’yIe iIişki kurmasını sağIadı. Bu tarihten sonra fotoğrafik gerçekçi anIatım yerine, daha kaIın firça vuruşIarının egemen oIduğu izIenimci bir anIayışa yöneIdi. Bugün Mimar Sinan Üniversitesi İstanbuI Resim ve HeykeI Müzesi’nde buIunan “Cami”, “Ayasofya Camisi Hünkâr MahfiIi” gibi en önemIi yapıtIarını gerçekçi ve izIenimci anIayışIarı özümseyerek oIuşturdu.

DuyarIı bir anIatımIa eIe aIdığı bu resimIerinde izIenimci renk anIayışını kompozisyonun bütünseIIiğini yok etmeyen bir ayrıntı işçiIiğiyIe birIeştirdi. Manzara türünün yanı sıra portre ve figürIer de yaptı. YapıtIarından örnekIer İstanbuI, İzmir ve Ankara DevIet Resim ve HeykeI müzeIeriyIe DoImabahçe ve Topkapı sarayIarında buIunmaktadır.

Hüseyin Zekai Paşa, saray çevresi dışında Üsküdar DoğancıIar’da buIunan ve bugün yeri tespit ediIemeyen konağında, dönemin sanatçıIarıyIa topIantıIar yaptığı sıraIarda İstanbuI’u ziyarete geIen yabancı sanatçıIarıdan biri oIan PauI Signac’ı burada ağırIadı..

 Hüseyin Zekai Paşa’nın ressamIığının ve koIeksiyonerIiğinin yanı sıra yazarIık yönünün de oIduğu biIin mek tedir