|
Türkiye’de modern sanatın öncülerinden Fahrelnissa Zeid’in eserleri Tate Modern’de sanatseverlerle buluştu. Eş zamanlı olarak İstanbul Modern, koleksiyonundaki yapıtlarından bir seçkiyi ‘’Kısa Süreli Sergiler Alanı’nda sergiliyor. Burada sanatçının 1940’lı yıllardan Türkiye’de başlayıp Amman, Ürdün’e taşındığı 1970’li yıllara kadar, en etkin olduğu dönemden yapıtlar yer alıyor. Tate Modern’de 6 Haziran 2017’de açılışı gerçekleşen sergide Zeid retrospektifi için İstanbul Modern koleksiyonundan seçilen 10 yapıt yer alıyor. Sergi 8 Ekim 2017 tarihinde sona erecek.
Tate Modern’deki sergiyi göremedim diye üzüleceklere İstanbul Modern; Zeid’in ustalaştığı soyut geometrik komposizyonları, Bizans - İslam - Batı sanatına referansların yer aldığı ve özgün renk paletiyle birleşen dışavurumcu eserlerini bu vesileyle yıllar sonra yeniden sergiliyor. Dahası, 13 Temmuz 2017 Perşembe günü 18.30’da İstanbul Modern Sinema’da 2006 yılında Haldun Dostoğlu’nun küratörlüğünde İstanbul Modern’de düzenlenen “Gökkuşağında İki Kuşak: Fahrelnissa Zeid ve Nejad Melih Devrim” sergisine özel hazırlanan belgesel gösterilecek. Ardından Haldun Dostoğlu, Fahrelnissa Zeid ve Nejad Melih Devrim’in sanat pratiğini, “Gökkuşağında İki Kuşak” sergisini ve sergi sürecindeki deneyimlerini izleyicilerle paylaşacak. Bu paylaşım Zeid’in sanatını anlamak adına çok büyük bir önem taşıyor. Kaçırılmaması gerektiğini düşünüyorum.
Londra Tate Modern’de sergilenen Fahrelnissa Zeid retrospektifine gelince… Sergi yedi bölüm halinde; ‘’Türk doğumlu ressam prenses Fahrelnissa Zeid İslami, Bizans, arap fars ve Avrupa etkilerini karıştıran olağanüstü tablolarıyla’’ başlığıyla sunuluyor. ‘’Zeid’in soyut çalışmasında İslam, Bizans, Arap ve farsça etkilerin kaynaşmasını keşfedin’’- Soyut sanatçının resim stili ve onun temel çalışmalarının etkileri hakkında bilgi edinin’’-‘’Uluslar arası sanatçının zaman geçirdiği her bir şehirde yaratıcı yolculuğunu izleyin’’- ‘’Fahrelnissa Zeid gibi göz kamaştırma gücün var mı? Bazı fikirler edinin ve hangi sanat süper kahraman olduğunuzu keşfedin!’’ alt başlıklarıyla müzede yer buluyor.
Fahrelnissa Zeid’i bilmeyenlere tanıtalım isterim. Sanatçı 1901’de Büyükada’da doğar. Sadrazam Cevat Paşa’nın yeğenidir. Yazar Cevat Şakir Kabaağaçlı ve ressam Aliye Berger kardeşleridir. Yazar İzzet Melih Devrim ile evliliğinden olan çocukları ressam Nejad Devrim ve yönetmen, tiyatro sanatçısı Şirin Devrim’dir. Zeid aynı zamanda seramik sanatçısı Füreya Koral’ın teyzesidir. Sanayi-i Nefise’nin ilk kadın öğrencileri arasındadır. Resim öğrenimine Paris'teki Académie Ranson'un Stalbach Atölyesi'nden sonra İstanbul'da Namık İsmail Atölyesi'nde devam eder. 1934 yılında Irak'ın Ankara temsilcisi Emir Zeid’le evlenir. O artık bir prensestir.
1942 yılında D Grubu’na ve sergilerine katılır. İlk kişisel sergisini 1944’te Maçka’daki evinde açan Zeid, 2. Dünya Savaşı sonrası belirli süreler yaşadıkları Paris, Londra, New York, Brüksel ve daha birçok şehirde yapıtlarını sergiler. 1976 yılında Amman’a yerleşen sanatçı, kendi adını taşıyan bir sanat enstitüsü kurar. Hayatının sonuna kadar enstitüye destek veren üretimlerine devam eder. Fahrelnissa Zeid 1991 yılında Amman’da hayata veda eder.
Eserleri, coşkulu ve etkili kompozisyonlardan oluşur. Özgün resim dili, tek üsluba indirgenemeyecek kadar canlı, zengindir. Zeid’in sanat pratiği; minyatür kurgulu, figürlü kompozisyonlarıyla erken dönem; vitray yüzeylerini anımsatan geometrik ve serbest soyutlamacı çalışmalarıyla olgunluk dönemi; psikolojik anlatının ön plana çıktığı portreleriyle geç dönem şeklinde sınıflandırılabilir.
Fahrenissa Zeid’in İstanbul’da başlayan sanat hikayesi, dünyanın çeşitli kıtalarında açtığı sergilerle sürüyor. Eserleri geçtiğimiz İstanbul ve Sharjah bienalleri Haus der Kunst, Münih’te "Savaş Sonrası: Pasifik ve Atlantik Arasında Sanat, 1945 -1965" ve GAM, Torino’da “Renkler” adlı sergilerde yer aldı. Fahrelnissa Zeid’in Londra Tate Modern’deki retrospektifi, sonrasında Deutsche Bank KunstHalle, Berlin ve Sursock Müzesi, Beyrut’a doğru yola çıkacak.
Haydi! Sanatla nefes almaya devam edelim. Eserleri küresel bir ivme kazanan Prenses Zeid’in İstanbul Modern’de 30 Temmuz 2017’de son bulacak sergisini izleme şansını kendimizden esirgemeyelim.
|
.jpg)
.gif)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg){kind=small}
Ekleyen: Harika ÖREN 
Tarih: 11.7.2017 
İzlenme: 
Yazdır:
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).jpg)
