Adım adım gezdiği Anadolu'yu desen ve renkleriyle tuvallerine döken, ressam, gazeteci-yazar Fikret Otyam'ı 2015 yılı ağustos ayında 89 yaşında ebediyete uğurladık.
Otyam, düşüncelerini ustalıkla eserleriyle buluşturan, Anadolu insanın, yaşamını göz önüne seren, Anadolu’yu sanatla birleştiren değerli bir insanımızdı. Anadolu’nun kara gözlü emekçi kadınlarını, dağlarını, dere-göl ve denizlerini, olmazsa olmaz, ak ve karakeçileriyle eşeklerini, birbirinden değişik evleri, kara kıl çadırları, pamuk tarlasında ömür tüketenleri resmetti.
1926’da Aksaray’da dünyaya gelen Fikret, Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün silah arkadaşlarından eczacı Vasıf Efendi ve Naciye hanımın oğullarından biriydi. Besteci ve orkestra şefi Nedim Otyam ve şair Nusret Kemal Otyam ağabeyleridir. Çocukluğunu eczacı kalfası olarak geçiren, İlk ve orta öğrenimini Aksaray’da tamamlayan Otyam’ın lise öğrenimi Ankara’da başladı, Kayseri’de devam etti.
Babasının ‘’Tabelacı mı olacaksın? ‘’ diyerek gitmesini istemediği İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Resim Bölümü, Bedri Rahmi Eyüboğlu Atölyesi’nden 1953’de mezun oldu. İki yıl da İbrahim Çallı’dan ders aldı.
Gazeteciliğe 1950 yılında henüz Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğrenciyken ‘’Son Saat Gazetesi’’nde başladı. 1950’de ünlü yazar ve şairlerin kitap kapak ve iç resimlerini yaptı.) İşvereni Falih Rıfkı Atay’ın desteğiyle Dünya Gazetesi Yazı İşleri Müdür Yardımcısı görevindeyken (1953) Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde gerçekleştirdiği, ilgiyle izlenen röportajlarını Cumhuriyet Gazetesi’nde de sürdürdü. (1962-1979) Gezi notlarından oluşan ‘’Gide Gide’’ dizisiyle adından söz ettirdi. Fikret Otyam, röportajlarında Anadolu insanını başarıyla yansıtırken kendine özgü, renkli, coşkulu ve canlı bir dil kullandı. Bu röportajlarını çok sayıda kitapta yayınladı.
Fikret Otyam’ın “Mayın” adlı oyunu yönetmen Ayberk Çölok tarafından 1968 yılında AST’ta sahnelendi. “Toprak” adlı senaryosu ağabeyi Nedim V. Otyam tarafından1952’de filme alındı. Can Arkadaş (1978), Ceylanlar Suya İndi (1980), Mayınlar Çiçek Açmaz (1983) İsimli çocuk kitaplarını yazdı.
Çalışırken resim yapmaya fırsat bulamayan sanatçı ‘’ Resim yapamadığımda hıncımı fotoğraftan aldım’’derdi. Gurup sergilerinden sonra 1975 yılında ’Fotoğraflarla Gide Gide’’ isimli ilk kişisel sergisini açtı.
Kendi isteğiyle Cumhuriyet Gazetesi’nden emekli olduktan sonra resme ağırlık veren Otyam, 1979 yılında içmimar ve fotoğraf sanatçısı Filiz Otyam’la ikinci evliliğini yaptı. Antalya’nın Gazipaşa ilçesi Selinus Kalesi altında, Geyikbayırı Deliçay yanında yaptırdığı eve yerleşerek, resim yapmaya ve kitaplarının basımıyla uğraşmaya ağırlık verdi. Sonköşe yazılarını Aydınlık gazetesine yazdı.
50 ye yakın kitabı olan, ölümüne kadar yaşamını Antalya'da sürdüren Fikret Otyam, Akdeniz Gazetecilik ve Altın Portakal Kültür Sanat Vakfı'nın kurucu üyelerindendi.
Sanatçı; Harran, Hoyrat, Mayın ve Irıp ile 1962 Türk Dil Kurumu Deneme-Eleştiri ve Gezi Ödülü; 1957, 1963, 1965, 1966, 1967, 1969, 1976 ve 1977 yıllarında Ankara Gazeteciler Cemiyeti Altın Kalem Armağanı; 1998 Cumhurbaşkanlığı Büyük Kültür ve Sanat Ödülü’nü aldı.
Edebiyatçılar Derneği ve AFSAD onur üyesi olan Fikret Otyam, 1998 yılında devlet tarafından kendisine verilmiş olan “Devlet Sanatçılığı” ödülünü reddetti.
Elleri boyadan çıkmayan Fikret Otyam ustanın “Hoşçakal İstanbul” sergisi 5 Kasım 2012’de İstanbul Çırağan Palace Kempinski Sanat Galerisi’nde, kalabalık davetli topluluğu huzurunda açılmıştı. Konuşması sırasında duygulanmış, ‘’Düşündüm de’’ demişti Otyam usta ‘’1952 de İstanbul Maya Sanat Galerisi, 2012 de İstanbul Çırağan Sarayı… 60 yıl sonra yine burada, İstanbul’dayım. Acep diyorum, bu İstanbul’da son sergim olmaya? Öyleyse eğer, peşin, peşin Hoşcakal İstanbul!’’
Sanatçının ölümsüz adı, doğumunun 95. yıl dönümünde Çankaya Belediyesi tarafından Fikret Otyam Kültür Merkezi’nin açılışıyla taçlandı. Çankaya Eskişehir yolu üzerinde açılan merkez Konutkent Mahallesi’nde içinde barındırdığı donanımlarla modern sanatın yeni adresi olmaya aday. Yüksek tavanlı, butik bir sergi salonuna sahip; resital, konser, gösterim, söyleşi gibi birbirinden farklı pek çok açık hava etkinliğine ev sahipliği yapacak merkezde, 200 metrekare büyüklüğünde bir açık fuaye alanı da bulunuyor.
‘’Yazı bittiği zaman fotoğraf o bittiğinde Fırçama ulaştım. Hepsi gerçeği anlatmak için; fotoğraf+gazetecilik+ressamlık=Fikret Otyam’’ diyerek kendini kısa ve öz anlatan büyük ustanın anısına saygıyla…
Harika Ören
15 Ağustos 2021
Kocaeli Körfez
|