CACA OYUNU CADDEBOSTAN KÜLTÜR MERKEZİ'NDE

Milli Eğitim Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Temel ile Röportaj 


Klasik Türk müziği sanatçısı, icracı ve bestekar, Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca, vefatının birinci yılında yad ediliyor.


KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI FİLM ARŞİVİ

TÜRKAN SAYLAN’ı RAHMETLE ANIYORUZ

    Prof. Dr. Türkan Saylan Cumhuriyetimizin ışığı kadınlarımızdandır. 13 Aralık 1935 doğumlu Saylan’ı 18 Mayıs 2009 yılında kaybettik.

       Prof. Dr. Türkan Saylan, ölümsüzlüğünün 13. Yılında Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği  tarafından çeşitli etkinliklerle anıldı. 12.Türkan Saylan Sanat ve bilim Ödülleri ve Anma Töreni, İş Sanat Kültür Merkezi’nde gerçekleşti. Doç. Dr. Deniz Ceylan 12.Türkan Saylan Bilim Ödülü sahibi olurken; 12.Türkan Saylan sanat Ödülü ‘’Alametler Kitabı’’ ile Gaye Boralıoğlu’na gitti.

      Tıp fakültesi öğrencisiyken evlenen Türkan Saylan, ilk çocuğuna hamileyken ders için Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’ni ziyarete gider. Saylan; “1958 yılıydı. Bakırköy Akıl Hastanesi’ni görmeye gitmiştik. Çırılçıplak, iyileşme şansı olmayan, bakımsız, sahipsiz birçok insan parmaklıkların arkasındaydı. Cüzzamlılar pavyonuna giderken, ‘’Sakın yaklaşmayın, ellerinizi değdirmeyin, uzak durun’’ diye uyarıyorlardı bizi. Bu bana çok ters geldi birden. Hayvanat bahçesine mi gidiyoruz?“ Diye sordum. ‘’(Güneş Umuttan Şimdi Doğar kitabından) Diye anlatır.

        Mezun olmuş, çocuklarını büyütmüş, cildiye uzmanı olmuş. İngiltere’ye Lepra konusunu öğrenmeye gitmiş ve bir yıl sonra Türkiye’ye dönerek Sağlık Bakanlığı’na müracaat edip, Lepra konusunda sorumluluk almak isteğini belirtmiş. İnsanlığın büyük korkusu olan Lebra hastalığını kontrol altına alarak Cüzzam konusunda bilgi ve görüşlerini geliştirerek tıp alanında devrim yaratan Türkan Saylan, dünyada Cüzzam hastalığına çare bulan doktor olarak Tıp Literatüründeki yerini almıştır.

       Türkan Saylan’ın Ayşe Yüksel’le olan hoca öğrenci ilişkisi, 30 yıllık sıkı bir yol arkadaşlığına, sadece Lepraya değil, bu hastalığa yakalananların toplumda yaşadığı sosyal dışlanmaya karşı da zorlu bir mücadeleye dönüşür.
         Doğu ve Güneydoğu illerine yaptıkları ziyaretler sırasında kız çocukları ve kadınların yaşadıklarına tanık olan Saylan, eğitimde cinsiyet eşitliğini sağlamayı kendine görev edinmeye bu yıllarda başlar. Çocukların çağdaş, laik eğitime ulaşmalarını amaç edinir ve  Anadolu’nun her karışını gezer. Saylan özellikle Doğu Anadolu’da okula gönderilmeyen kızların her birini ışıldayan eğitimli kızlar haline getirmek için ‘’Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’’ni kurar. Dernek arkadaşlarıyla birlikte “Kardelenler” projesini hayata geçirir.

           Kız çocuklarının eğitilmesi, okula gönderilmesi konusundaki gönülden öncülüğü, çabası ve eşsiz önderliğiyle ilham kaynağı olur. Karşısına çıkan engellere rağmen ömrünü kız çocuklarının eğitimine adayan, yürekli kadın Türkan Saylan, 36 binden fazla kız çocuğunun yaşamına dokunur. Eğitim almalarına, meslek sahibi olmalarına öncülük eder. Yaşama veda ettiğinde burs verdiği üniversite öğrenci sayısı 29 bin, yaptırdığı Kız yurdu sayısı 28, okul sayısı ise 56’dır.

            Saylan “Okumuş ve bilinçli annelerin birçok şeyi değiştirebileceğine, okumuş kadınların kendiyle birlikte hayatı değiştirebileceğine inanıyorum…. Bir kadının yapabileceklerinin hiçbir sınırı olmamalı ve kendi hayatıyla ilgili kararları kendisi verebilmeli çünkü günümüzde çoğu kadın, ekonomik özgürlükleri olmadığı için babalarının baskılarına ya da kocalarının, ‘Evden çıkamazsın!’ zorbalıklarına mahkûm ediliyor. Hiçbir kadın bunu kaderi saymamalı” der.

          ÇYDD’nin efsane başkanı Prof. Dr. Türkân Saylan'ın ölümsüzlüğünün 13. yılında anma programları düzenleniyor. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği olarak 2010 yılından bu yana, Kurucu Genel Başkan Türkân Saylan’ın ölüm yıl dönümünde, adını ve anlayışını yaşatmak için bilim ve sanat ödülleri veriliyor.

           Kanseri yenmeye uğraşıyorken dahası hakkında çirkin, tutarsız yakıştırmalarla açılan davaların üzüntüsünü yaşıyorken; saksılarından renkli çiçekler sarkan penceresinden gülümseyerek el sallayan; cumhuriyete olan borcunu binlerce kez ödemiş hanımefendi Türkan Saylan’dan  bize kalan buruk bir görüntü; düşündüren, belleklerden silinmeyecek son bir hatıradır.

          “Her eğitimli kadının cumhuriyete borcu var!” diyerek, kadınları Cumhuriyet’in bekçisi ilan eden Türkan Saylan’ı Ölümünün 13. Yılında rahmet, saygı, sevgi ve özlemle anıyoruz.

Harika Ören  / İzmit  / 18.Mayıs 2022