Dali (11 Mayıs 1904-23 Ocak 1989)13 yaşındayken, karakalem resimlerinden oluşan ilk sergisi, babası tarafından evlerinde organize edildi. 15 yaşında ise doğum yeri Figueras'da ki Municipal Tiyatrosu'nda ilk halka açık sergisi düzenlendi.
Annesini 1921 yılında gögüs kanserinden kaybetti. Aynı yıl Madrit San Fernardo Güzel sanatlar Akademisine girdi. 1922 de Kübizm denemelerine başladı. 1925 de Barcelona Dalmau Galeri'de ilk kişisel sergisini açtı ve okulu bıraktı. 1928'de Pittsburgh, Pennsylvania'daki Carnegie Uluslararası Sergisi'nde '’Ekmek sepeti ‘' adlı tablosu sergilendi. Gerçekçi tarzda ki ustalığını ortaya koymuş oldu. 1929 da Paris'de Sürrealistlere katıldı. Burada ki ilk kişisel sergisini Gomen’s Galeri’de açdı. Uslubunu '’ Paranoyak eleştirel'’ olarak adlandırdı. Yönetmen Luis Bunuel ile ‘Endülüs Köpeği’ Filminin senaryosunu yazdı. 1930 da ikinci ortak senaryoları ile ‘Altın Çağ ‘filme alındı. Aşırı sapkın ve müstehcen bulunan film 50 yıl boyunca tüm dünyada yasaklandı.
1932 de ‘Aklın Direnci’ tablosunu New York Madison Julien Levy Galeri’de sergiledi. Dali bu resminde ‘’Gala ile yemek yiyerek, sevişerek ve resim yaparak geçirdiği zamanın tuhaf bir şekilde ve hissetirmeden aktığını’’anlatıyordu. Kahvaltı sofrasında ki erimiş peynir, ilham kaynağı olmuştu. O sırada beş yıldır ‘’Paris’li Gerçek üstücüler Grubu’’ üyesiydi. Dali için zamanı ölçmeye yarayan araçlar olan saatler ‘’gerçeklik ilkesini’’temsil eder; yumuşak ‘’yenilebilir’’şeyler ise zevk ilkesine tabidir. (Freud) Nesnel dünyayı yabancılaştırarak izleyiciye daha derinlerine bakmasına, gerçek bilinç katına erişmesine yardım etmek ister. Ruhsal derinliklerin gerçek üstücülük ile incelenmesi, bireysel yaratıcılığa dayanır.
1933 de New York’da ilk kişisel sergisini açtı.
1935 de Aktrist Mae West’in yüzünü oturma odası olarak resmetti. Aynı yıl ‘’Mantıksızın zaferi’’ adlı makalesi, Julien Levy tarafından yayınlanınca (Londra-Paris), New York Modern Sanatlar Müzesi’de ‘’Sürrealist Resimler ve Paranoyak imajlar’’ üzerine ders verdi.
25 yaşında iken 1929 da Gala ile tanıştı, 30 Ocak 1934 de evlendiler. Menajeri, ilham perisi Gala'ya deli gibi aşık oldu. Gala 50 yıl Dali'nin ( menejeri, sevgilisi, modeli) her şeyi oldu. 1982 de karısının ölümüyle yaşama isteğini yitirdi. Annesinden sonra sevdiği ikinci kadını da kaybetmişti. Hayatının son yıllarını Salvador Dali Tiyatro ve Müzesi'nde geçirdi.’’ Serçenin kuyruğu’’ yaptığı son tablosu oldu. Tüm eserlerini ve servetini İspanya devletine miras bırakan Dali 23 Ocak 1989 da yaşama veda etti. Ölmek istediği için yaşamının son 23 günü vücudunu susuz bırakmış ve hiç bir şey yememişti.
Ressam, senarist, yazar, kostüm sahne ve mücevher tasarımına kadar her dalda sanatla uğraştı. 1965 de ‘’Bir Dahi’nin Günlüğü’’ adını verdiği kitabını yayınladı. Ayrıca gravür, taş baskı, bina boyama, heykeltıraşlık, fotoğrafçılık alanlarında da eserler verdi.
SÜRREALİZM’in BABA’sı olarak anılan Dali’nin , Ankara CerModern’de açılan sergisi; 20 Mayıs 2012 tarihine kadar görülebilir. Sergi, üç ayrı başlık altında 121 adet baskı çalışmasından oluşmaktadır.
*İLAHİ KOMEDYA : Dante Alighieri’nin eseri ‘İlahi Komedya’ yı 700. doğum günü anısına ; Salvador Dali 1951-1960 yılları arasında resimlenir.. Her biri 33 kanto içeren 3 bölüm (Cehennem, Araf, Cennet) dali’nin seri halinde hazırladığı 100 adet suluboya resim ile görselleşir.
*SÜRREALİZM İZLERİ: 1971 de litografileri Paris’te hazırlanmış 9 adet renkli resim litografisidir. Burada koltuk değnekleri,saatler, kelebekler, Gala ve Dali figürleri yani sanatcının sembolleri görülür.
*GALA İLE AKŞAM YEMEĞİ: 1971 yılında yapılan 12 adet renkli litografiden oluşur. Burada Dali açlıktan ölmekte olan sanatçıya vurgu yapar.
|