|
Mübarek Ramazan ayı başladı. İstanbul'un kültürümüzde yer tutan, her biri tarihin derinliklerine tanıklık etmiş, cami ve külliyelerini ziyaret etmenin tam zamanıdır.
Süleymaniye Camii ve Külliyesi, Eyüp Sultan Külliyesi; Sultanahmet, Şehzadebaşı, Fatih ve Bayezid camileri; Ortaköy ( Büyük Mecidiye), Dolmabahçe (Bezm-i Alem Valide Sultan) camileri, Molla Zeyrek, Hüseyin Ağa, Nuriosmaniye, Osmanağa, Caferağa, Hüseyin Ağa camileri; Yeni Cami, Mihrimah Sultan; Teşvikiye, Bebek, Kandilli, Moda, Şişli, Yıldız Hamidiye camileri; Büyük Selimiye, Rüstem Paşa, Tavaşi Hasan Paşa, Kemankeş Mustafa Paşa, Sinan Paşa camileri; Hamidi Evvel ve Hacı Ömer camileri… İstanbul’un her semtine yayılmış camilerimize kısaca bir göz atalım.
Süleymaniye Camii ve Külliyesi 1550-1557 yılları arasında Mimar Sinan tarafından, Sultanahmet ile Eminönü semtleri arasına inşa edilmiştir. Dört olan minare sayısı Kanuni’nin İstanbul’un fethinden sonraki dördüncü padişah olduğunu, minarelerde ki toplam on şerefe sayısı ise, Osmanlı’nın onuncu padişahı oluşunu simgeler. Çiniler Mihrap duvarları süslemelerinde sınırlı ölçülerde kullanılmıştır. Yazılar Hasan Çelebi, renkli camlar ise ‘Sarhoş İbrahim’ lakaplı bir sanatkara aittir. Hürrem Sultan Türbesi' de buradadır. Külliye on beş bölümden oluşur, arasta ‘Tiryaki Çarşısı’ adıyla bilinir. Sıbyan mektebi, darüşşifa, aşhane-imaret ve bir misafirhane-taphane bulunur. Külliyenin ‘Dökmeciler Hamamı’ adı ile bilinen hamamı, Haliç tarafına düşer. Şehrin Haliç’e hakim tepelerinden birine kurulan Süleymaniye Külliyesi’nin görkemli görünüşü, İstanbul peysajına özel bir güzellik katar.
Eyüp Sultan Külliyesi Adını bulunduğu semtten alan camii, imaret, türbe, medrese ve hamamdan oluşan bir külliyedir. 1459 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılmıştır. İstanbul kuşatmasında şehit düşen Ebu Eyüp el-Ensari Akşemsettin Hoca’nın rüyasına girmiş öldüğü yeri işaret etmiştir. Eyüp Sultan Camii, 1766 İstanbul depreminde zarar görmüş, 1800 de Sultan III.Selim tarafından yeniden inşa edilmiştir.
Sultanahmet Camii 1609-1616 yılları arasında, eserini bir kuyumcu titizliği ile işleyen Mimar Sedefkar Mehmet Ağa tarafından, Sultan I. Ahmet’in emriyle yapılmıştır. Adını bulunduğu semtten alan cami, medreseleri, hünkar kasrı, arasta, dükkanlar, hamam, çeşme, sebiller, türbe, darüşşifa, sıbyan mektebi, imarethane ve kiralık odalarıyla; İstanbul’un en büyük yapılarındandır. Yirmi bini aşkın, mavi İznik çinisiyle döşelidir. Kubbe içleri de Mavi Kalem işleri ile süslüdür. Avrupalılar, Türkiye’nin altı minareli ilk cami olan Sultanahmet Cami’ni Mavi cami olarak bilirler. Önünde uzanan eski Hipodrom ya da At Meydanı, şehir tarihinin her devrinde çok önemli olaylara tanıklık etmiştir.
Şehzadebaşı Camii Mimar Sinan’ın 1543-1548 yılları arasında yaptığı çıraklık dönemi eseridir ama taş işçiliği ve iç süslemesi zengin, itinalı bir abidedir. Kanuni Sultan Süleyman’ın 22 yaşında ölen oğlu Şehzade Mehmet anısına yaptırdığı caminin, imaret, medrese, tabhane ve türbeleri bulunmaktadır. Ortada Şehzade Mehmet, sağında Şehzade Cihangir, solunda Hümaşah Sultan yatmaktadır. İçi rengarenk çinilerle döşeli türbenin sol yanında Rüstem Paşa Türbesi, dış avluda Bosnalı İbrahim Paşa ve Destari Mustafa Paşa türbeleri de vardır. Ayrıca, camii bahçesinde Fatma ve Hatice Sultan dışında başka şehzade türbeleri bulunmaktadır.
Fatih Camii İstanbul'un fethinden sonra şehrin ilk büyük Türklük damgası olan bu eser Bizans imparatorlarının gömüldüğü rivayet edilen tepe üzerine inşa edilmiştir. Harab olan Oniki Havari Kilisesi'nin yerine kurulan zamanın abidevi bir işareti olmuştur. Mimar Sinaüddin Yusuf bin Abdullah 1462-1470 yılları arasında yapmıştır diye bilinirse de bu doğru değildir. Sonra ki zamanlarda 'Atik' lakabı ile külliyenin Mimar Sinan tarafından yapıldığı anlaşılmıştır. Sinan-ı Atik hıristiyandır ama Türk Mimari geleneğine uygun bir inşa yapmıştır. Fatih Külliyesi içinde yer alan Fatih Camii, 1509 ve 1766 yıllarında ki İstanbul depremlerinde zarar görmüştür. İlkinde Sultan II. Beyazid döneminde, daha sonra Sultan III. Mustafa tarafından, Mimar Mehmed Tahir Ağa'ya (1767-1771) tamir ettirilmiştir. Bugün ki Fatih Camii ilkine göre çok farklıdır. İçinde Fatih ve Gülbahar Hatun türbeleri yer alır. 29 Ocak 1932'de ilk Türkçe ezan Fatih Cami'nden okunmuştur.
Bayezid Camii II. Bayezid tarafından İstanbul Üniversite'si giriş kapısının tam karşısına inşa ettirilmiştir. Mimarlarının Kemalettin ve Hayrettin Ağalar olduğu sanılmışsa da son yıllarda ulaşılan kaynaklardan Mimar Yakub Sultanşah tarafından (1501-1502) yapıldığı tesbit edilmiştir. Yıldızvari açılıma sahip dağınık külliyenin türbesi yanında, sıbyan mektebi, aşhane imaret ve kervansaray kurulmuştur, ayrıca bir medresesi ve Bayezid Küllüyesi'nin Çifte Hamam'ı vardır. Günümüzde imaret Beyazid Devlet Kütüphanesi olarak kullanılmaktadır.
Büyük Mecidiye Camii Halk dilinde Ortaköy Camii mimarı, Nikoğos Balyan'dır. Barok stilinde ki camii, Sultan abdülmecid tarafından 1853'de yapılmıştır. Bu zarif yapı, harem ve hünkar bölümünden meydana gelen ince bir işcilik ürünüdür. Boğazın en güzel noktasında, önemli İstanbul siluetlerinden birini oluşturur.
Bezm-i Alem Valide Sultan Camii Dolmabahçe Camii semtinde yer alan bu camii, genellikle bulunduğu semtin ismiyle anılır. Adı, 'Dünya Meclisi' anlamı taşıyan Bezm-i Alem Valide Sultan, Padişah Abdülmecit'in annesi, II. Mahmut'un ikinci eşidir. hayırseverliği ile tarihe geçen bu Valide Sultan'ın sağlığında yapımını başlattığı camii, ölümünden sonra Sultan Abdülmecit tarafından tamamlanmıştır. Tasarımı Garabet Balyan tarafından yapılan Dolmabahçe Camii, boğaz manzarasına hakim camilerimizden biridir.
Molla Zeyrek Camii Bizans'ın en büyük manastırlarından, Pantokrator Manastırı medrese haline getirilerek; mescit olan büyük kilisesi, Fatih Sultan mehmet tarafından Zeyrek Cami'ne dönüştürülmüştür. Dönemin değerli bilginlerinden Zeyrek Mehmet efendi başına getirilmiştir. Yapı ve semt bu adla anılır.
Valide Sultan Camii Yeni Camii, yapımına Mimar Davut Ağa başlamış, Mimar Dalgıç Mehmet Ağa devam ettirmiş, Mimarbaşı Mustafa Ağa tarafından bitirilmiştir. Yapımı 66 yıl devam eden camii 1597'de III. Murat'ın eşi Safiye Sultan emriyle başlamış, 1663'de Sultan IV. Mehmet zamanında ibadete açılmıştır. Yeni camii, Valide sultan Türbesi, sebil, Mısır Çarşısı ve arastadan meydana gelir. Güvercinleri ile ünlenmiş, İstanbul'un simgesi olmuş camilerdendir.
Harika ÖREN
|
.jpg)
.gif)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg){kind=small}
Ekleyen: Harika ÖREN 
Tarih: 14.7.2013 
İzlenme: 
Yazdır:
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).jpg)
