Kuruşun satın alma gücü olduğu dönemi yaşadım.
Benim kuşağım, kuruş harcadı.
Çirtikli kuruş, ortası delik kuruş, bir kuruş, ortası delik 2.5 kuruş (yüz para), 5 kuruş, 10 kuruş.
1955 yılında ortaokula başladım.
Babam her gün bana 10 kuruş verirdi.
Simit 2.5 kuruş, gazoz 5 kuruş.
O dönem lirayı bilmezdik.
Bir gün sokakta bez parçasına sarılmış ve siyah lastikle bağlanmış 4 tane kağıt 2.5 lira bulmuştum.
Rahmetli dedeme söyledim, aldı, baktı, “sahibi bulunur” dedi.
İki gün sonra sahibi bulundu.
4 tane kağıt 2.5 lirayı, yani 10 lirayı sahibine verdik.
Yaşlı bir kadındı.
Bir sevindi ki şimdi bile gözlerimin önünde.
Bu anlattığım kuruşun, günümüzdeki kuruşla hiçbir ilgisi yok.
Çocukluk yıllarımızdaki o kuruşların bir satın alma gücü vardı, değerliydi.
Bugün Türk Lirası’nın yeni simgesiyle oyalanıyoruz.
Çok değil, 10 yıl önce paramızın simgesi TL idi.
6 sıfırını attık, adına da YTL dedik.
Merkez Bankasının darphanesi yeni paralar basmaya başladı.
Çok geçmeden yeniden TL ye döndük.
YTL mülga, hadi bakalım TL basmaya başladık.
Liradaki bu geçişler ülkeye külfet getirse de paramızın itibar kazandığı nutuklarıyla oyalandık.
Oysa Özal döneminde paramız yeterince değer kazanmış(!) ve konvertibil bile olmuştu.
Geldik bu güne.
Türk Lirası TL ye yeni bir simge bulduk.
Hem de yarışma açarak…
Yeni simge için, filan ülkenin para simgesine benziyor, falan ülkenin para simgesine benziyor tartışmaları başladı ve sürüyor.
Ben paranın değerini, çarşı pazarda yaptığım alışverişten anlarım.
Dünya finans piyasasında itibar kazanmış, değeri artmış anlamam.
Çünkü küçük kafalıyım…
Bu yeni TL simgesinin piyasaya girmesinin bedeli ne kadarmış biliyor musunuz?
100 milyon lira.
Eski parayla 100 trilyon lira.
TL simgeli eski paralar yakılarak imha edilecekmiş.
Bu yakılacak banknotun 1 milyar 300 milyon tane olduğu söyleniyor.
TL den YTL ye de öyle olmuş.
YTL den tekrar TL ye de böyle olmuş.
Şimdi de yeni simge ile böyle olacak.
Ama bu yeni simgeyle paramız dünyada bir itibar kazanacak ki sormayın.
Bu projeyi yaşama geçirenler böyle diyorlar.
Çocukluk yıllarımda harcamaya kıyamadığım kuruşu özlüyorum…
|