Kilis Yardımlaşma derneği  

Sevgisiz dostluk olmaz!

Devamı  

NEVİN BALTA'NIN SON
KİTABI YAYINLANDI

 Devamı 

 Orhan SELEN

Devamı

Günümüz Türkiye’sinde kadınlar taciz, tecavüz, şiddet ve öldürmeyle gündemde yer alıyorlar.
TÜİK verilerine göre, Türkiye'de 2013'te erkek nüfusun oranı yüzde 50,2 (38 milyon 473 bin 360 kişi), kadın nüfusun oranı ise yüzde 49,8 (38 milyon 194 bin 504 kişi)
2014 hesaplamalarına göre kadın sayısı 39 milyonu aşıyor.

Nüfusumuzun yarısı kadın ama kadınların siyasette ve toplumsal yaşamdaki etkinlikleri onda bir bile değil.

Geçmişlerini bilmeyenlerin gelecekleri karanlıktır.
Yani türban ile b aşlayan açılım kara çarşafa ya da burka’ya kadar uzanır. 

Bu coğrafyadaki kadın hayatına bir göz atalım bakalım neler olmuş:
1918, Asri Kadın Cemiyeti  kuruldu. Sade Giyinen Hanımlar Cemiyeti kuruldu.
Darülbedayi’ye (tiyatro okulu) ilk kız öğrenciler alındı.
1919 Mayıs, Halide Edip Adıvar Sultanahmet ve Fatih’teki gösterilerde halka hitap etti.
1919 Eylül,  Anadolu Kadınlarının Müdafaa-i Milliye Teşkilatı Sivas’ta kuruldu.
1920, Türkiye’nin ilk kadın avukatı  Süreyya Ağaoğlu İstanbul Hukuk Fakültesi’ne kayıt yaptırdı.
Afife Jale ilk Türk kadını olarak  “Yamalar” oyunundaki  Emel rolü ile Kadıköy Apollon tiyatrosunda sahneye çıktı.

1921 Üniversiteler de karma yani kız-erkek karışık öğretim başladı.
Meydan savaşlarının kazanıldığı İnönü kasabasından 12 kadına kahramanlık madalyası verildi.
1922, ilk kadın doktor Safiye Ali İstanbul B Nuruosmaniye’de muayenehane açtı.
Haydarpaşa Tıp Fakültesi’nde ilk kez 10 kız öğrenci öğrenime başladı

1923, Kadınlar Halk Fırkası adıyla oluşturulmak istenen partinin kuruluş istemi reddedildi.
Bir  Nazire Sedat Hanım adındaki Türk kadını ilk kez bir müzikalde “Balo Kaçakları”nda sahneye çıktı.

İki Türk kadını Bedia  Muvahhit ve Münire Neyir  ilk kez bir sinema filminde rol aldılar ve Halide Edip Adıvar’ın yazdığı Ateşten Gömlek  adındaki yapıta oynadılar.
1924, Tevhid-i Tedrisat kanunu kabul edildi ve eğitimde kızlarla erkekler eşit haklara sahip oldular.

Türk Kadınlar Birliği Nezihe Muhittin başkanlığında kuruldu.
1926, ilk Türk kadın atletleri Galatasaraylı Nermin Tahsin, Emine Abdullah ve Mübeccel Hüsamettin  atletizm pistinde yarıştılar.

1926 Ekim, Türk Medeni Kanunu yürürlüğe girdi.
Memurin Kanunu’nu  altıncı maddesiyle, kamuda kadınların çalışması yasallaştı..
1927, Türk Kadınlar Birliği İstanbul kongresinde Nezihe Muhittin Hanım kadınlara oy verme  ve yerel seçimlere katılma  hakkı verilmesini istedi.

1928, Kız Enstitüleri açıldı.
1929, Erkek sporcular arasına, Fenerbahçe voleybol takımına ilk kez bir kadın sporcu 1Sabiha Rıfat (Gürayman)” alındı.

1929,İlk kez Türkiye Güzellik yarışması yapıldı ve Erenköy Lisesi öğrencisi 13 yaşındaki Feriha Tevfik  120 kız arasından Türkiye Güzeli seçildi.
 

1930 Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı kadın doktorlara  görev vermeye başladı.
3 Nisan 1930 kadınlara belediye seçimlerinde oy verme ve aday olma hakkı tanındı.

26 Ekim 1933 tarihli ve 2329 sayılı kanunun çıkarılmasıyla; kadınların köy muhtar ve heyetlerine seçilme hakkı tanındı.

Aydın'ın Çine ilçesine bağlı Demirdere köyünde (Bugünkü Karpuzlu ilçesi) yaklaşık 500 oy alarak seçimi kazanan Gül Esin, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kadın muhtarı oldu..
5 Aralık 1934 Türk kadınlarına 22 yaşında oy verme ve 30 yaşında milletvekili seçilme hakkı verildi.

8 Şubat 1935’de kadınlar ilk kez TBMM 5. dönem milletvekili seçimlerine katıldılar.
Bu seçimlerde 17 kadın milletvekili TBMM’ne girdi.

1936 yılı başında boşalan milletvekillikleri için yapılan ara seçimde emekli öğretmen Hatice Özgenel’in Çankırı milletvekili olarak seçilmesiyle meclisteki kadın milletvekili sayısı 18’e çıktı..
Çeşitli alanlarda kendilerini gösteren Türk kadınlarının o günkü koşullarda hangi zorluklar ve baskılarla karşılaştıkları düşünülürse, bu günün kadınlarının ne kadar tutarlı ve kararlı davranmak  zorunda oldukları daha iyi anlaşılır.