Efece Haber Gazetesi

Kilis Yardımlaşma derneği

Sevgisiz dostluk olmaz!

Devamı

Türkiye'nin tek buz müzesi binlerce ziyaretçi ağırladı

14 MAYIS'TAKİ SEÇİMLER İÇİN 6 ADIMDA OY

KULLANMA REHBERİ

DEVAMI

magazin

NEVİN BALTA'NIN SON
KİTABI YAYINLANDI

Devamı

CACA OYUNU CADDEBOSTAN KÜLTÜR MERKEZİ'NDE

Milli Eğitim Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Temel ile Röportaj

Klasik Türk müziği sanatçısı, icracı ve bestekar, Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca, vefatının birinci yılında yad ediliyor.

KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI FİLM ARŞİVİ

AKPINAR Temmuz 2017 Sayısı

AKPINAR Mart 2017 Sayısı

Bir insanlık dersi...

Orhan SELEN

Devamı

Hava Durumu Bilgileri

Döviz Kurları

Anket

Anket Seçilmemiş
Diğer Anketler

Ziyaretçiler

Toplam Ziyaretçi : 29917463

Bugün Ziyaretçi : 8671

Aktif Ziyaretçiler : 8671

Etik, ahlak ve zaman aşımı

Ahlak, kelimenin en dar anlamıyla, neyin doğru veya yanlış sayıldığı (sayılması gerektiği) ile ilgilenir. Terim genellikle kültürel, dinî,, seküler ve felsefi topluluklar tarafından, insanların (subjektif olarak) çeşitli davranışlarının yanlış veya doğru oluşunu belirleyen bir yargı ve ilkeler sistemi kavramı ve/veya inancı için kullanılır.

Etik, yanlışı doğrudan ayırabilmek amacıyla ahlâk kavramının doğasını anlamaya çalışır.

Etik terimi Yunanca ethos yani "töre" sözcüğünden türemiştir ve Etiğin batı geleneği zaman zaman ahlâk felsefesi olarak da anılmıştır. Türkçe ahlâk bilimi olarak da anıldığı olmuştur.

Türkçe'de etik ahlak sözcüğü ile eş anlamlı olarak da kullanılır ama Etik ve Ahlak sözcüğünün anlamı üstteki satırlardan anlaşılaçağı gibi farklıdir.

Etik daha çok ahlak üzerinde konuşur, sorgular, tartışır, düşünür, yargılar vs vs.

Şöyle de diyebiliriz: Ahlak doğru yada yanlış diye ayırır, yapılan bir davranış ya ahlaksız yada ahlaki bir davranıştır. Etik ise bir davranışın insanlara zarar vermeyecek şekilde ve çeşitli beklentileri ve görüşleri gözardı etmemek kaydıyla ortak bir nokta bulma açışından uygun yada uygun olmayışı ile ilgilenir.

Geçmişte ahlaki açıdan olumlu bir davranış belirli bir zaman dilimi sonra ahlaki olmayabilir. Ayni şekilde ayni anda ister dünyanın herhangi bir bölgesinde (komsu köy bile olabilir) ahlaki açıdan uygun olan bir durum başka bir yerde sorun teşkil edebilir.

Zamanında Elvis Presley şarkı söylerken kalçalarını çalkaladığı zaman Amerika‘da televizyon programlarına bile çıkma yasağı koymuşlardır. Simdi insanlar gülüp geçiyorlar. Ayni şekilde eşlerin birbirinden boşanması modern kültüre sahip olan ülkelerde bile yakın zamana kadar ahlaki olarak sorun teşkil edebiliyordu. Zaman geçti anlayış ve değerlendirme değişti.

Mesela 1970 senelerin sonunda kısa pantalon ile Istanbul-Ortaköy’de dolaşamıyordum. Insanlar tuhaf tuhaf bakıyorlardı.

Şu anda bile Birleşmiş Milletler’de görev yapan Sudanlı bir bayan restoranta pantolon giymiş halde geldiği için kırbaçlanma cezası ile karşı karşıya. Yine geçenlerde basında geçti: Bir evli çift bankta otururken bayan kafasını kocasının omuzuna yaslamış. Bunu gören bir bekçi kendi ahlak anlayısı gereği olaya “müdahale etmiş“.

Olaylara ahlak açışından değil de etik açıdan yaklaşıldığı zaman üstte belirttiğim “ortak nokta“ açısından daha sağlıklı değerlendirme imkani ortaya çıkar.

Düşünün; bir uçağa yetişmek istiyorsunuz ve yolda kaza yapıyorsunuz. Uçağı kaçırıyorşunuz. Bu ilk bakışta olumsuz bir durum.

Sonra duyuyorsunuz uçak piste inerken kaza geçirmis. Birden olumsuz durum olumluya dönüşüyor. Iyiki uçağı kaçırmışım diyorsunuz.

Sonra bir duyuyorsunuz uçakta hiç kimse yaralanmamış ve herkes yüklü bir tazminat alıyor. Şimdi uçağı kaçıran bir kişi tekrar fikrini değiştirebilir ve yine olumsuza dönebilir. Dolasıyla anlık bir olayı olumluluk yada olumsuzluk açıdan değerlendirmek zor. Bu olay zincirinin gidişatı ile alakalı (bununla da alakalı her olaya sinirlenmeyin, bkz.: "Nabzınızı boşa harcamayın“ başlıklı yazım). Şimdi ahlak anlayışının sürekli değişkenliği de böyle bir şey. Küresel, yöresel ve kültürel erozyon yada gelişim ile beraber değişiyor.

Bu arada ahlaki açıdan sorun olmayan (yada tam tersi) bir olay etik açıdan sakıncalı olarak ta değerlendirilebilinir. Mesela kürtaj yaptırmak bazi ülkelerde sorunsuz gerçekleştiriliyor ve ahlaki açıdan bazi toplumlarda herhangi bir sorun teşkil edemeyebilir. Etik açıdan yaklaşıldığı zaman daha değişik bir değerlendirme ortaya çıkabilir.

Neticede "ahlak“ ve "etik“ kavramı çoğu zaman aynıymış gibi görülüyor ama ince ayrıntılar mevcut ve karıştırmamakta fayda var. Ahlaki bir davranış birden ahlaksız bir durum olarak karşımıza çıkabilir, tam tersi de olabilir. Sonuç olarak bazi davranış ve olayların değerlendirilmesi zamanla değişen bakış akışı yada ahlaki anlayıştan dolayı zaman aşımına uğrayabilir.

Zaten Sudan’lı bayan mahkeme karşısında bayanların pantalon giymesi ile alakalı o yörenenin bazi kafaların açışından ahlaki yönden "sakıncalı“ durumun zaman aşımı icin savaş veriyor.

Etik açıdan yapılan değerlendirmeler ise daha kapsamlı ve bilimsel olarak bütün insanlığı her yönden ele alıp ortak noktadan hareket ettiği için daha az değişken ve daha gerçekçi sonuçları beraberinde getirebilir…

Ekleyen: Atilla YÜNCÜOĞLU

Tarih: 31.7.2009

İzlenme:

Yazdır:Yazdır


Eklenen Yorumlar

Atilla YÜNCÜOĞLU Yazıları
DÜNYA İNSAN KAYNIYOR- 100 SENEMİZ KALDI	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 10.6.2017 ] Devamı
TÜRKİYE TERCİHİNİ YAPTI VE...	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 19.4.2017 ] Devamı
YENİ ANAYASA REFERANDUMU VE MUHTEMEL SONUÇ	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 19.3.2017 ] Devamı
YENİ ANAYASA VE BENİM OYUM...	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 20.2.2017 ] Devamı
ALMANYA’DA TÜRK MEDYACIK SEKTÖRÜ	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 29.1.2017 ] Devamı
DÖVİZ SATMANIN TAM ZAMANI MI?	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 11.1.2017 ] Devamı
SURİYE'DE KİMLER LADES OLDU	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 2.1.2017 ] Devamı
TEMBELLIK YAPMAYIN- OKUYUN	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 19.12.2016 ] Devamı
SÖMÜRGECİLİK VE STOCKHOLM SENDROMU	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 22.11.2016 ] Devamı
KÖPEK GİBİ YAŞAMAK CAZİP OLABİLİR Mİ?	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 23.10.2016 ] Devamı
AH DİYOJEN’İN ŞU FENERİ BENDE OLSA...	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 2.10.2016 ] Devamı
ÜST AKILIN RÜTBELERİ SÖKÜLDÜ	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 10.9.2016 ] Devamı
FETÖ'yu kafaya alan hikaye	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 30.7.2016 ] Devamı
Türkiye’yi yönetenler sözde Müslümanlarmış	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 24.7.2016 ] Devamı
Darbecik girişimi ve game over	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 17.7.2016 ] Devamı
Teröre karşı mücadelede etkin robot kullanımı	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 10.7.2016 ] Devamı
Türk futbolu beş para etmez...	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 19.6.2016 ] Devamı
Bir varmış bir yokmuş, bir “Ermeni Soykırımı” varmış...	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 29.5.2016 ] Devamı
“Herero ve Nama” ve sözde Ermeni Soykırımı	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 19.5.2016 ] Devamı
Hakaretçi Böhmermann’a benden maddi destek!	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 17.4.2016 ] Devamı
Yeni Anayasa vatandaşa sorulacakmış ama...	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 1.1.2016 ] Devamı
Türkiye bir nükleer güç müdür?	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 29.11.2015 ] Devamı
Boz Öküz’ün keyfi yerine gelecek mi?	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 28.10.2015 ] Devamı
Köpek almak isteyenler dikkat!	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 7.10.2015 ] Devamı
Türkiye üzerinde oynanan final oyun	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 9.3.2015 ] Devamı
Sanayileşmede bir devrim: Arbeitswelt 4.0	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 3.2.2015 ] Devamı
Rusya yoğun bakımda ve ortam puslu...	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 3.1.2015 ] Devamı
lastminute.de ve lastminute.com'a dikkat...	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 23.7.2014 ] Devamı
Dövme yaptırmanın olumsuz bedeli ve dinsel yaklaşım	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 28.6.2014 ] Devamı
Quo vadis Avrupa Birliği?	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 4.6.2014 ] Devamı
Sanal aşk ve ödenen bedel	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 26.11.2013 ] Devamı
Atatürk’ten bana ne...	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 10.11.2013 ] Devamı
Efece Haber 1-2-3-4 veeee....	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 7.11.2013 ] Devamı
Almanya’daki Türklerin temsilsizlik sorunu	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 2.7.2013 ] Devamı
EFECE HABER OKURLARINA	Atilla YÜNCÜOĞLU [ 27.6.2013 ] Devamı