|
Destanlar, toplumlarda bilim ve aklın yeterince insana hakim olmadığı zamanlarda ortaya çıkmış sözlü edebiyat ürünleridir.
Günümüzde dâhi insanları içten etkileyen sosyal ve tarihi olayların abartılı bir şekilde anlatılan edebi eserlere destan adı verilmiştir. Destanlar özellikle doğa olaylarını “yangın, kıtlık, savaşlar, bulaşıcı hastalıklar vb.” anlatır.
Destanlar üç aşamada oluşur:
1. Doğuş Aşaması: Bu aşamada milletin hayatında önemli iz bırakan tarihî ve sosyal olaylar, efsanevi kahramanlar vardır.
2. Yayılma Aşaması: Bu aşamada olay ve kahramanlar sözsel olarak anlatılarak insanlar arasında yaygınlaşması sağlanır. Destanlar nesilden nesile kimi zaman küçük değişikliklerle aktarılır.
3. Derleme Aşaması: Destanların kimler tarafından derlendiği genelde belli değildir. Sözlü gelenekle nesilden nesile aktarılan destanlar genelde şairler tarafından özellikle yaşlılardan dinlenerek yazıya geçirilir.
Destanların Genel Özellikleri
· Destanlar, tarihî ve sosyal olaylardan doğarlar. Bu eserlerde genellikle, yiğitlik, aşk, dostluk, yurt sevgisi, ölüm gibi temalar işlenir.
· Genellikle manzumdurlar. Az olmakla beraber nazım-nesir karışık olan destanlar da vardır.
· Destanlarda olağan ve olağanüstü olaylar iç içedir.
· Destan kahramanları olağanüstü özelliklere sahiptir.
· Anonimdirler.
· Destanlar zamanla asıl anlamını yitirmiş, âşık edebiyatında savaşları, ünlü kişileri, gülünç olayları anlatan eserlere de destan denilmiştir.
Destan Çeşitleri
1. Tabii (Doğal) Destan: Toplumun ortak malı olan ve birtakım olaylar sonucu kendiliğinden en oluşan destanlardır. Türk edebiyatında doğal destanlar İslamiyet öncesi ve İslami dönem olmak üzere ikiye ayrılır. Bu destanların çoğu İslamiyet öncesi dönemde ortaya çıkmıştır. Destan dönemi çok eski dönemlerde mitolojilerin ortaya çıktığı dönemdir.
Bilinen en önemli doğal destanlar:
· Gılgamış Destanı - Sümerlere aittir.
· Oğuz Kağan Destanı – Türk Destanıdır.
· Odysseia – Yunanlılara aittir.
· İlyada Destanı – Yunanlılara aittir.
· Ergenekon Destanı – Türk Destanıdır.
· Manas Destanı – Kırgız Destanıdır.
· Kalevala Destanı – Finlandiya Destanıdır.
· Ramayana – Hint Destanıdır.
2. Yapma (Yapay) Destanlar: Yazarı belli olan, daha yakın zamanda yazılan ve toplumu etkileyen herhangi bir olayı anlatan, olağanüstü durumlara az yer veren bir destan türüdür. · Çılgın Orlando (Ludovico Ariosto – İtalyan Edebiyatı): Bu destanda Charlemagne döneminde Hıristiyanlar ile Müslümanlar arasında geçen savaşlar anlatılmıştır. · Çanakkale Şehitlerine (Mehmet Akif):Kurtuluş Savaşı’ndan bazı kesitler anlatılır. · İlahi Komedya (Dante – İtalyan Edebiyatı): Öteki dünyaya Dante’nin yaptığı 7 günlük gezi anlatılır. · Üç Şehitler Destanı (Fazıl Hüsnü Dağlarca): Kurtuluş Savaşı’ndan bazı kesitler anlatılır.
Bu Corona19 günlerinde sağlık ve esenlikle kalınız.
|
.jpg)
.gif)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg){kind=small}
Ekleyen: Fevziye ŞİMDİ 
Tarih: 2.4.2020 
İzlenme: 
Yazdır:
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).jpg)
