"Güneş Topla Benim İçin" isimli şarkının da söz yazarı Ülkü Tamer, vefat etti.
Seher yeli çık dağlara
Güneş topla benim için
Haber ilet dört diyara canım
Güneş topla benim için.
dizelerinin unutulmaz şairi.
1959'da ilk şiir kitabı Soğuk Otların Altında yayımlandığında ünlü yazar Erdal Öz, 6 Ekim 1957'de arkadaşı Ülkü Tamer hakkında şu satırları yazmıştı:
“Şimdilik, öncü-yeni olmak uğruna çoğu kere şiiri, hikâyeyi de karanlık izbelerde bırakıyor. Salt, öncü-yeni olmayı bir yana atıp hikâyeci ya da ozan olmayı daha bir öne aldığı gün, çok yakından bildiğim cin gibi zekâsı ve yaratıcı yeteneğiyle, Behçet Kemal Çağlar'ın öğrencisi olduğuna da aldırmadan, onu daha aydınlık, daha havadar pencerelerde göreceğime inanıyorum."
Ali Püsküllüoğlu, Ülkü Tamer’in Gök Onları Yanıltmaz adlı ikinci şiir kitabını, Türk Dili ve Edebiyat Dergisi’nde (Cilt: X, Sayı: 112, Ocak 1961, s. 229) “Bir yılda şair yeni bir soluk ardına düşmez. Şair, eskittiğini kendi anlar ilk, yeniler şiirini. Tamer şiirini eskitmedi daha” sözleriyle anlatıyor.
Halim Yağcıoğlu ise Türk Dili ve Edebiyat Dergisi’nin Ağustos 1967 tarihli sayısında (Cilt: XVI, Sayı: 191, s. 901) “İçime Çektiğim Hava Değil Gökyüzüdür” adlı şiir kitabı hakkında “alışagelmediğimiz imgeler çıkıyor karşımıza” diyor. “Ülkü Tamer bu şiir kitabında kolay alışkanlıkların, tembel işi şiirin arkasından gitmiyor. Zorun, yeninin, söylenmemişin peşinde. İmgeleri başka aydınlık pencereleri açıyor bize” sözlerine yer veren Yağcıoğlu, sözlerini şöyle sürdürüyor.
“Ülkü Tamer imgelerini seçmede, duygularını ya da anılarını düzenlemelerine yerleştirmede başarı yolunda. Sonra tek bir temaya da bağlanıp kalmıyor. Masalların, din kitaplarının, klasik tabloların havasını şiirlerinde gereğinde estirmeye çalışıyor. Ama hiçbir zaman küf ve günlük kokmadan. Bir ılgım bu. Yanıp sönüyor o kadar. Doğayı seviyor. Doğanın içinde kişinin öyküleri ona konu olabiliyor.”
Şiirleri 1954'ten itibaren Kaynak, Pazar Postası, Yeditepe, Yeni Dergi, Papirus, Sanat Olayı gibi dergilerde yayımladı. İlk şiir kitabı Soğuk Otların Altında 1959'da çıktı. 1950'li yıllarda ortaya çıkan İkinci Yeni şiir akımının önde gelen temsilcilerinden biri oldu. İkinci Yeni'ye, bu akımın ana karakteristikleri oluştuktan sonra dahil olduğu hâlde, kendine özgü imge dünyası ve süssüz, sade söyleyişiyle dikkati çekti. Çoğunlukla keskin bir ironiyle örülmüş derin acıların ve beşeri trajedilerin dile geldiği şiirlerinde 1970'lerden sonra toplumsal duyarlıklar da öne çıktı. Yayımladığı yedi şiir kitabını 1986'da Yanardağın Üstündeki Kuş (1986) adlı kitapta bir araya getirdi.
1991 yılında dört öyküsünü içeren Alleben Öyküleri adlı öykü kitabını, 1997'de ise Alleben Anıları adlı öykü kitabını yayımladı. Bunu, 1998'de yayımlanan Yaşamak Hatırlamaktır adlı anı kitabı izledi. Oyunculuk dönemi anılarını içeren "Bir Gün Ben Tiyatrodayken" 2003'te yayımlandı.
Euripides, W. Shakespeare, A. Çehov, B. Brecht, A. Miller, E. lonesco, J. Steinbeck, T. S. Eliot, H. Ibsen gibi yazarlardan otuzun üzerinde oyun çevirdi. Bu oyunlarının pek çoğu özel tiyatrolarca sahnelendi. Birçok şiir antolojisi de hazırladı.
Edith Hamilton'dan Mitologya çevirisiyle TDK 1965 Çeviri Ödülü'nü kazandı. "İçime Çektiğim Hava Değil Gökyüzüdür"(1966) adlı kitabıyla 1967 Yeditepe Şiir Ödülüne, 1979'da çevirileri nedeniyle Macaristan Halk Cumhuriyeti'nce verilen Endre Ady Ödülü'ne, Alleben Öyküleri adlı öykü kitabıyla 1991 Yunus Nadi Ödülü'ne, 2014 yılında Bir Adın Yolculuktu adlı kitabı ile Melih Cevdet Anday Şiir Ödülü'ne değer bulundu.
Şair, gazeteci, oyuncu ve çevirmen Ülkü Tamer, 81 yaşında Bodrum ilçesinde hayatını kaybettiği haberini aldığımızda çok üzüldük. Ülkü Tamer, 1950'li yıllarda ortaya çıkan “İkinci Yeni” şiir akımının önde gelen temsilcilerindendi. Yetmişin üstünde kitap çevirmiş, şiir antolojileri hazırlamıştı.
Yeri doldurulmaz hemşehrimiz Ülkü Tamer’e Allah’tan rahmet, ailesine başsağlığı ve sabırlar diliyoruz.
|