|
Bizleri kahkahalara boğan kâh babaanne, kâh anneanne, kâh Temel’in kız kardeşi, kâh Temel’in eşi Fadime… Bu tiplemelerin dışında kimlik ya da bu kimlik dışına çıkarılma imkânı bulamayan, Karadeniz bölgesindeki coğrafi koşulların ve sosyal yaşantının ürettiği tüm Fadimelerin anısına yazımız.
Karadeniz kadını özel bir kadındır benim için. Karadeniz erkeği içinde özeldir Karadeniz kadını. Ama nereden çıktı bu Fadime? Kimdir bu fıkra kahramanı kadın? İnançlı bu kahramanın içi de farklı dışı da aslında… Şivesi de farklıydı… Giydiği kıyafetleri de… Bölgenin arazi yapısı mı farklı bir kültürün oluşmasına etken oldu? İklimi mi? Yoksa yıllar önce Doğu Karadeniz bölgesinde en çok Fadime ve Temel ismi koyulması mı etken oldu bu fıkra kahramanının yaratılmasında…
Coğrafi koşullar yüzünden sırtında yükü, ahırında inekleri, evinde aile büyükleri, gurbetteki kocası ile hem dul hem evli, mücadeleci çılgın kadın dikkatleri üzerine çekmişti farkında olmadan. Bağda, bahçede, fındıkta, çayda, erkek gibi her türlü ağır işin üstesinden gelen cesur kadınlardı Fadimeler…
Erkeklere karşı dayatmacı, baskıcı, dışlayıcı olmayan ama tam anlamıyla keşfedilememiş Karadeniz’in kahramanı çılgın kadın, Fadime tiplemesi ile hakikatten fıkralara konu olması için ideal oluyordu bu durumda.
Fadimeleri anlamak ve onları tanımak için ağızdan ağza dolaşan manileri, şiirleri, fıkraları, şarkıları dinlemek yeterli olur aslında. Fiziksel özellikleri ile zekâ seviyelerindeki o muazzamlık aynı paralellik düzeyinde olup kültürel şive çeşitlemeleri ile kullandıkları kelimelerdeki düşünce zenginliği ve kıvrak esnekliği yıllar boyunca fıkraları sayesinde yaşatılıyor.
İnsanları kahkaha bombardımanına sokan yaşamdan kesitleri beyinlere kazıyarak, herkesin ağza alamayacağı, kelimelerle yapboz oynanmayacağı kadınlık hallerinin en güzeli Fadime tiplemelerinde görülmektedir. Bu sayede Türk kültürünün halk tiplemesinde Fadime önemli bir yer almıştır. Karadeniz erkeğinin karşısında dik duruş sergilemesinin yanında erkeğine değer vermesi de etken oldu.
Baba evinden alınan genç kız Fadime, Temel’e verilerek bundan sonra koca evinde başlar asıl hayatı. Fadime, Temel’in duyarlı alanıdır. Artık fıkralara da bundan sonra konu olmaya başlayacaktır.
İşte bir fıkra;
Fadime kocaya gider. Aldığı adam şöyle böyle birisi… Fadime’ye sorarlar: “E kız kocan nasıl?”
Fadime cevap verir: “Eyidur. Babamın evinde hiç yoğudi.”
İnsanı içindeki duyguları ile tanıştıran ya da duygulanma ihtiyacı yaratan tiplemede de yer aldı, fıkra kahramanı Fadime. Ancak son yıllarda üretilen yeni fıkralarda Nataşa tiplemesi ile karşı karşıya getirilerek aşağılanmaya çalışılmaktadır. Dahası kadınlık durumu günceler vasata alınmaya başlanmıştır. Fadime’nin de kahramanlığı ve popülaritesi etkilenecektir bu durumda. Mukadderatına karşılık mücadeleci çılgın kadın, kendisini kurtarmaya çalışacaktır bu durumda. Yaşanan ve geçen sancılı süreç içinde karşısındaki yabancı kadına karşı her ne kadar aşağılanma durumu yaratılmak istense de kendini kurtarmaya çalışan bir kimlik haline de dönüşecektir nihayetinde...
Yaşamdan alınan kesitlerle Fadime kimliği hala daha korunmaya çalışılarak aslında Karadeniz erkeğinin yozlaşması engellenmeye çalışılmaktadır. Ya da inceden inceye Karadeniz erkeğini ben yarattım kahramanı olarak da mesaj vermeye çalışmaktadır belkide….
Karadeniz’in çılgın mücadeleci kadını bilinen Fadime tiplemesinden başka daha donanımlı ve daha üst kimliklere çıkarılma arayışına da çıkarılmalıdır bence…
Yaşamdan kesitlerin hangisine yakıştırma yapılırsa yapılsın sadece ve sadece her şeyin üstesinden gelen bir fıkra kahramanı olarak kalmalıdır bizim Fadime…
|
.jpg)
.gif)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg){kind=small}
Ekleyen: Nurcan OFLUOĞLU ŞEN 
Tarih: 22.12.2010 
İzlenme: 
Yazdır:
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).jpg)
